Zo klinkt de pijn en hoop van Oekraïners in oorlogstijd

Correspondent Michiel Driebergen komt al jaren in Oekraïne, en ging van het land houden. Toen bijna niemand in Nederland besefte dat het al land sinds 2014 kampt met oorlog, sinds de separatistische bewegingen daar steun kregen uit Rusland, Oost-Oekraïne, bleef hij onvermoeibaar afreizen naar die regio en in reportages aandacht vragen. Voor die zo lang miskende actualiteit, maar ook altijd voor de kracht en de schoonheid van de Oekraïense cultuur.

"Muziek speelt een belangrijke rol in tijden van oorlog'', vertelt Driebergen. ''Het biedt troost en reflecteert de gevoelens van de mensen die dagelijks met oorlogsgeweld te maken hebben.''

Het bovenstaande nummer is van Dakh Daughters en Serhij Žadan. Dit lied beschrijft de liefde voor het land, vertelt de verslaggever. ''Het is een soort sjamaan-achtige rap die je hoort van Žadan. Hij is een bekende en uitgesproken schrijver en poëet. Het mooie is dat dit nummer hoop biedt in de oorlog, want het is een toekomstvisioen dat we horen: nu is er de last van de oorlog, maar ook de hoop dat de Oekraïners eruit komen.

Sinds het begin van de oorlog zijn miljoenen mensen het land ontvlucht. Driebergen heeft veel vrienden en kennissen die uit Oost-Oekraïne komen. ''Zij hebben hun huis en bestaan daar moeten achterlaten. Dit lied van vrouwenband Odyn v Kanoe gaat over het huis dat je niet meer hebt. En dat besef doet ongelooflijk veel pijn bij Oekraïners.''

Vooral in de Donbas-regio komt Driebergen al jaren, en ziet hoe het tijdens de oorlog is kapotgemaakt door de Russen. ''Ik heb het altijd ervaren als een deprimerende regio. Maar het is ook een gebied waar veel progressie is geboekt. Vooral door sterke vrouwen op het gebied van bijvoorbeeld bibliotheken.'' Die sterke vrouwen staan centraal in het bovenstaand nummer, dat Driebergen in Verre Geluiden laat horen.

Hoe lang de oorlog zal duren en wie de winnende partij wordt, is voor iedereen nog onduidelijk. Maar een ding is volgens Driebergen zeker: ''Oekraïners blijven strijden en zich staande houden. Tot die tijd stellen ze het huilen uit. Pas nadat de oorlog voorbij is, gaan ze elkaar weer omhelzen en knuffelen. Het nummer Obijmy van Sviatoslav Vakarchuk gaat daarover. Hij is een bekende artiest die grijs gedraaid wordt in alle hoeken van het land.''