België geeft tand van vermoorde premier na 60 jaar terug aan zijn familie
- Nieuws
- België geeft tand van vermoorde premier na 60 jaar terug aan zijn familie
In België heeft de Black Lives Matter-beweging het afgelopen jaar veel losgemaakt ten aanzien van het koloniale verleden in Congo. Zestig jaar na de onafhankelijkheid probeert het land in het reine te komen met deze zeer bloedige episode uit de geschiedenis. Symbolisch daarvoor is de toenmalige moord door België op de eerste verkozen premier van Congo, Patrice Lumumba. Zijn lichaam is nooit gevonden, maar het enige dat er nog van over is zal binnenkort worden teruggegeven aan Congo: één tand. Verslaggever Maren Merckx ging voor een documentaire van HUMAN op zoek naar dit restant.
VPRO BB Lumumba's tand
Het is de inzet van een grote politieke discussie: de tand van Lumumba. Op 30 juni 1960 gaf hij een speech waar hij korte metten maakte het met Belgische koloniale bestuur. Op de dag van Congo's onafhankelijk, zette hij de voormalig kolonisator met woorden over 'misdaden' en 'onderdrukking' te kijk. Het zou uiteindelijk tot zijn dood lijden zes maanden later.
Het lichaam van Lumumba werd echter nooit gevonden. Totdat een Belgisch voormalig politiecommissaris een boekje open deed over de gruwelijke omstandigheden rondom de moord op Lumumba. "We moesten het lichaam eerst in stukken zagen", vertelde Gerard Soete op de Vlaamse televisie. "Het lichaam moest in handelbare stukken gezaagd worden, en toen in een vat van 200 liter." Het enige wat van Lumumba's lichaam overbleef was een gouden tand. Maar waar die gebleven was, dat wist niemand.
Black Lives Matter
Hoewel de moord zestig jaar geleden plaatsvond, is het debat actueler dan ooit. Volgens Federaal Procureur Frederik van Leeuw heeft de Black Lives Matter-beweging daar sterk aan bijgedragen. "Er is nu constant vraag naar het koloniale verleden van België, een groot deel van Europa en de Westerse wereld." In juni vond het voor het justitieel paleis een demonstratie plaats. Volgens van Leeuw heeft het ervoor gezorgd dat de zaak daardoor weer aandacht kreeg, en de nabestaanden van Lumumba verzocht hebben de tand terug te krijgen. Op 30 juni, precies 61 jaar sinds Congo's onafhankelijkheid, moeten de resten van de vermaarde Congolese president terugkeren naar Congo.
De 2Doc Kort: Brief aan de Koning is vanavond om 22.53 te zien bij HUMAN NPO 2 en NPO Start.
Meer verhalen over en uit het buitenland?
In VPRO's Bureau Buitenland zijn dagelijks tussen 19.00 en 19.30 uur diverse, diepgravende en verrassende geluiden over en uit het buitenland. Luister hier alle afleveringen.
Gerelateerd
