Zware luchtaanvallen Gaza: 'Zo'n oorlog in een dichtbevolkt gebied is niet te verkroppen'

Volgens Fleur Ravensbergen, conflictbemiddelaar en deskundige in vredesprocessen, was een verheviging 'onvermijdelijk'. "Ik had al langer de indruk dat een grondoffensief onvermijdelijk was, we gaan zien hoe het zich ontvouwt. Ik zou niet uitsluiten dat er gaat worden aangestuurd op een deal om mensen vrij te laten in ruil voor Palestijnse gevangenen. Je ziet dat de Israëliërs veel nadruk leggen op de waarde van één leven. In het verleden hebben ze eens een soldaat voor meer dan duizend gevangenen geruild."

Urban warfare

Ravensbergen legt uit dat de aanval van Hamas op 7 oktober een 'ontzettende shock' was. "Qua schaal, maar ook qua historisch trauma. Het feit dat er een scherpe reactie op komt, ligt ook wel in de lijn der verwachting. Maar dat er op deze manier urban warfare wordt gevoerd in zo'n dichtbevolkt gebied, waar alle humanitaire toegang tot is afgesloten, is niet te verkroppen. Israël zit in een lastige positie: ze willen namelijk ook niet terug naar de status quo waar ze eerst in zaten."

Er is intussen veel kritiek op de Israëlische Netanyahu. "Dat was al een omstreden figuur, een politiek dier met negen levens. Er is kritiek op het feit dat dit heeft kunnen gebeuren en ook dat het zolang heeft geduurd voordat ze hebben ingegrepen. Dat is een falen waar hij voor wordt aangekeken."

Oplossing

Of er ruimte is of gaat zijn voor onderhandelingen, is lastig te zeggen. "Je ziet dat juist omdat het zo pijnlijk is, er stemmen opgaan voor een oplossing. Dit blijft anders zo cyclisch doorgaan. Het is op dit moment lastig voor te stellen, maar je ziet op andere plekken dat als er aan beide kanten intense pijn wordt beleefd en de huidige situatie niet houdbaar is, dat dat motiveert om een oplossing te zoeken. Het is naar om te zeggen, maar ik denk wel dat het eerst nog erger moet worden", zegt Ravensbergen weemoedig.

Ze verwijst hoopvol naar historische situaties waarin het wél goed kwam. "Noord-Ierland bijvoorbeeld. Dat escaleerde heel erg tijdens de troubles, maar de mensen die vochten zijn uiteindelijk de regering ingegaan. Of bijvoorbeeld de Eerste of Tweede Wereldoorlog. Als je midden in zo'n conflict zit, lijkt er geen perspectief te zijn, maar er gebeurt uiteindelijk wel wat."

Lichtpunt

Ze stipt een lichtpuntje aan. "De regering van Netanyahu is de meest rechtse in de geschiedenis van Israël en hij heeft nooit interesse getoond in het vinden van een oplossing. Hij heeft veel politieke schade opgelopen. Het zou goed kunnen dat hij het niet gaat redden en dan is er voor vrede een kans. Dan komt er misschien een macht naar voren die meer in het midden zit."