Terugblik op bestorming Capitool: 'Trumps ideologie is nog echt springlevend'

"Ik liep mee vanaf het moment dat Donald Trump zijn speech hield voor het Witte Huis, een paar kilometer van het Capitool. Tussen die menigte voelde je al dat het ging omslaan in daden en acties. Door die campagnetaal die we maandenlang hoorden waarin Trump steeds dat verhaal over verkiezingsfraude had herhaald, werd de menigte geladen met woede", aldus Waagmeester. "En ik stond er inderdaad bij toen kort daarna diezelfde menigte de ramen en deuren van het Capitool inramde en daar naar binnen gingen. Binnen waren senatoren en leden van het Huis bijeen om de verkiezingsuitslag van november te bekrachtigen. De bedoeling met die bestorming was om dat proces te stoppen. Dat lukte tijdelijk. De Congresleden vluchtten de zaal uit. Maar later die nacht is die verkiezingsuitslag alsnog bekrachtigd en weer later werd president Biden beëdigd als nieuwe president."

Waarheidsvinding

"Het Huis van Afgevaardigden heeft de 6 januari-commissie ingesteld om in kaart te brengen hoe die middag precies is verlopen. Een soort waarheidsvinding over de bestorming. Het onderzoek focust zich ook specifiek op de vraag in hoeverre Donald Trump zelf verantwoordelijk kan worden gehouden voor wat er is gebeurd. Maar ondanks dat er ook republikeinen, Trumps partijgenoten, in die commissie zitten, vindt het merendeel van de republikeinen in het Congres dat dit onderzoek niet legitiem is."

Waagmeester: "De entourage van Trump werken maar heel mondjesmaat mee. Er is heel veel tegenwerking vanuit dat kamp, terwijl de commissie die mensen heel graag wil horen. Toch heeft de commissie al best opzienbarende elementen gevonden. Via Trumps voormalige stafchef Mark Meadows zijn tekstberichten naar buiten gekomen waaruit blijkt dat het Witte Huis tijdens de bestorming bestookt is door Congresleden met waarschuwingen dat het fout ging, met oproepen om echt iets te doen. Ook beroemde presentatoren van Fox News en zelfs Trumps eigen zoon stuurden zulke berichten. Dat weerlegt heel erg de bewering dat het Witte Huis niet wist wat er precies aan de hand was in het Capitool op dat moment. Want het duurde meer dan drie uur voordat Trump uit zijn stoel kwam en voor een camera ging staan om de betogers toe te spreken en op te roepen om het geweld te stoppen en naar huis te gaan. Die reconstructie van binnenuit is het spannendste en belangrijkste werk dat de onderzoekscommissie op dit moment aan het doen is."

Propaganda

"De bestorming kleeft echt aan Trump. Ook onder conservatieven heerst het gevoel dat het te ver is gegaan die dag en dat Trump daar ook medeverantwoordelijk voor is. Tegelijk is zijn invloed in de republikeinse partij echt groot. De stroming trumpisme is verreweg het meest invloedrijk nu in de partij. Allerlei belangrijke republikeinen durven nog steeds niet echt hardop afstand te nemen van Trump. Zijn ideologie is nog echt springlevend", zei Waagmeester.

"Zo ook zijn leugens over verkiezingsfraude. 6 januari vorig jaar is nog niet voorbij. Er zijn deze week weer peilingen gepubliceerd waaruit blijkt dat driekwart van de republikeinse kiezers nog altijd denkt dat er grootschalige fraude is geweest bij de laatste verkiezingen en dat Trump onterecht die verkiezingen heeft verloren. In talloze rechtszaken is dat onbewezen geacht, het is dus echt een leugen. Maar die propaganda is heel erg effectief gebleken. De helft van de republikeinen vindt ook dat de bestormers van 6 januari vorig jaar de vrijheid verdedigden, dat het vaderlandslievende mensen zijn. 6 januari is echt een immense splijtzwam. De bestorming was al het gevolg van de diepe verdeeldheid in het land, maar is nu ook uitgegroeid tot een nieuwe bron van diepe verdeeldheid. En dat zullen we vandaag een jaar na dato ook terug gaan zien en horen."