'Rusland zal onze zwakheden maximaal uitbuiten'

In het tweede bezoek aan de datsja spreken oud-topdiplomaat Adriaan Jacobovits de Szeged en Ruslandkenner Joris van Bladel over de ambities van Rusland in het buitenland en hoe we daarmee het beste om kunnen gaan.

Rusland wordt in het Westen gezien als agressor op het internationale toneel, met de annexatie van de Krim, het optreden in Syrië en inmenging in de Amerikaanse verkiezingen als voorbeelden. Maar zelf stelt Rusland alleen de eigen belangen te beschermen en ziet juist het Westen als bedreiging.

Volgens Van Bladel is Rusland de afgelopen jaren inderdaad assertiever geworden. “Het is een staat die voor zijn belangen opkomt met de middelen die het heeft.” Onze toenadering met onder meer Oekraïne heeft voor een agressiever Rusland gezorgd, stelt De Szeged. Rusland ziet zijn buurlanden als een soort buitengebieden. “Het zijn geen buren, maar ruimte waar ook Rusland zich begeeft. Niemand neemt beslissingen over die ruimte totdat Moskou ermee instemt. Oekraïne ging zijn eigen gang en dat was onaanvaardbaar voor Moskou. En dus werd daar uiteindelijk militair ingegrepen.”

Los van een assertiever Rusland, zijn wij – het Westen –ook een stuk zwakker geworden, zegt Van Bladel. “En Rusland zal onze zwakheden maximaal uitbuiten.” Als voorbeeld noemt de Ruslandkenner de militaire staat van Europa. “We stellen niets voor. Dat weet Rusland.” Ook onze weerbaarheid in zijn algemeen stipt Van Bladel aan. “Het politieke landschap is gepolariseerd binnen Europa.” Rusland buit dat efficiënt uit. “Denk daarbij aan desinformatiecampagnes, bemoeienis in verkiezingen en hybride oorlogsvoering als hacken.”

“Wij willen dat machtsspel helemaal niet op deze manier spelen, niet zoals Rusland”, reageert De Szeged. “De Russische benadering is af en toe met je vuist op tafel slaan en overtrokken reageren. Wij denken, hopen, dat zo’n spel niet meer nodig is.”

Zo’n opstelling zorgt voor weinig begrip tussen beide partijen. “Al die praatjes over hoe vervelend Poetin is, doen niet ter zake in een machtsstrijd als die tussen Rusland en het Westen. Welk resultaat boek je? Dat is belangrijk.” En momenteel wint Rusland die strijd, stelt Van Bladel.

Volgens De Szeged voert Poetin een buitenlandbeleid dat past bij iemand die uit de inlichtingendiensten komt. “Daar weten ze als geen ander: een tegenstander moet je ondermijnen en ondergraven. Zowel in het binnen- als buitenland.” De oud-topdiplomaat denkt dat zo’n beleid op de lange termijn averechts werkt. “Het haalt namelijk de Russische naam door het slijk. En daar houden Russen niet van.”

In aanloop naar de Russische presidentsverkiezingen presenteert Bureau Buitenland de vierdelige serie ‘De datsja’. Alles wat u moet weten over Rusland!