EU presenteert vandaag nieuw migratieplan

"We weten nog niet wat de hoofdlijnen zullen zijn, maar er zijn wel dingen naar buiten gedruppeld", vertelt Barbara Oomen, hoogleraar mensenrechten aan de Universiteit Utrecht, in Met Het Oog Op Morgen. Zo zijn er een aantal dingen gezegd in de Europese Commissie, door onder andere Margarítis Schinás. Daaruit blijkt min of meer de schets van het plan.

"Het wordt een huis met drie verdiepingen. Op de begane grond heb je als fundament dat mensen niet uit hun land weg moeten willen, dus ontwikkelingssamenwerking is dan belangrijk. Als tweede verdieping schetst hij een streng beleid aan de grenzen, Frontex krijgt daarbij een grotere rol. En bij de derde verdieping moet solidariteit als toverwoord klinken. De Dublin-verordening gaat daarbij op de schop."

Dublin-verordening gaat op de schop

Juist die laatste verordening zorgt voor veel kopzorgen binnen het migratieprobleem in Europa. Die verordening zorgt ervoor dat het land waar een asielzoeker aankomt, verantwoordelijk is voor de afhandeling van de asielaanvraag. Migranten moeten dus in het eerste land waar zij aankomen asiel aanvragen.

"Dat is dus ook de reden dat op Lampedusa, op Lesbos en aan de Spaanse grens de boel totaal uit de hand is gelopen. De rest van Europa heeft wat dat betreft net te vaak weggekeken voor de druk waaronder die landen moesten opereren."

Die Dublin-verordening gaat dus naar alle waarschijnlijkheid van tafel. Daar in de plaats komt een nieuw mechanisme, dat ervoor moet zorgen dat de druk wordt weggenomen bij landen die het zwaar hebben met de migranten. "Dan gaat Brussel het overnemen en de migranten overplaatsen of verdelen. Zij gaan dus de verdeling dan coördineren. Dat is absoluut een stap naar voren in de discussie over dit onderwerp."

Oost-Europese landen willen geen vluchtelingen opnemen

Het levert echter wel een nieuw probleem op. In het verleden bleek al dat Oost-Europese landen niet happig waren bij het opnemen van vluchtelingen. Landen als Polen en Hongarije namen in het verleden al geen extra vluchtelingen op. Dat is volgens Oomen dan ook een van de spannende onderdelen van dit nieuwe plan.

Er wordt echter gesproken over een manier waarop dat opgelost wordt. De EU schijnt een constructie op te nemen waarop deze landen hun verantwoordelijkheid kunnen afkopen. Maar dan moeten zij wel de verantwoordelijkheid dragen voor het terugsturen van de mensen die illegaal in Europa verblijven.

De kans van slagen is dan ook niet bijzonder groot. "In 2015 was het zo dat het gros van de migranten ook daadwerkelijk een vluchteling was. Daarmee vielen ze onder het vluchtelingenverdrag. Nu is twee derde van de mensen die aankomen op zoek naar een beter leven in Europa. Ik moet dus nog maar zien of Oost Europese landen hier akkoord mee zullen gaan", sluit Oomen af.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.