Een maand migratiedeal Tunesië: 'Kustwacht minder actief dan ooit'
- Nieuws
- Een maand migratiedeal Tunesië: 'Kustwacht minder actief dan ooit'
Het was groot nieuws toen het 'EU-migratietrio' bestaande uit de Italiaanse premier Giorgia Meloni, EU-commissievoorzitter Ursula von der Leyen én onze eigen Mark Rutte vol trots wereldkundig maakten dat ze een migratiedeal hadden gesloten met de Tunesische president Saied. Wat zijn tot zover de effecten van die deal? En kunnen we eigenlijk überhaupt wel spreken van een echte deal? Bureau Buitenland maakt de balans op.
Alleen grote lijnen
De kritiek in binnen- en buitenland zwelt een ruime maand later steeds verder aan. Zo zijn er in Nederland meerdere Kamervragen gesteld en vanuit andere Europese lidstaten klinkt kritiek over de totstandkoming van de deal.
En opvallend: veel details over de deal zijn een maand later nog steeds niet bekend. "We kennen de grote lijnen en we weten eigenlijk ook dat het daarbij is gebleven", vertelt EU-correspondent Clara van de Wiel. "Officieel gaat het om een memorandum van begrip, met allerlei mooie beloftes van samenwerking. Meer stageplekken, maar de kern gaat natuurlijk om dat geld. Dat is 105 miljoen euro die Tunesië krijgt om migratie aan te pakken en 150 miljoen die ze krijgen als begrotingssteun."
Video niet beschikbaar
Dodentocht door de woestijn
Die kritiek op de EU heeft ook alles te maken met de Tunesische leider waarmee het EU-migratietrio de deal heeft gesloten. "Het is een buitengewoon onvoorspelbare leider", vertelt de in Tunis woonachtige journalist Fairouz ben-Salah over Kais Saied. "Het is gewoon onduidelijk wat zijn agenda is. Het is een man die niets heeft met nationale en internationale media. En het is een man die niet geïnteresseerd is in mensenrechten, en dat laat hij ook duidelijk zien met de manier waarop hij omgaat met zwarte migranten."
Daarmee verwijst Ben-Salah naar de vele migranten die door de Tunesische instanties in de woestijn zijn achtergelaten. Journalist Kasper Goethals sprak met een man die de tocht terug uit de woestijn zelf heeft ervaren. "Hij heeft iemand moeten achterlaten bij zo'n soort dodentocht in de woestijn. Die bezweek aan het gebrek aan water en er is dan geen enkele manier om deze mensen te helpen. De Libiërs begonnen video’s te delen van mensen die dood werden teruggevonden in het zand, ook kleine kinderen."
Die deal lijkt voorlopig nog niks op te brengen voor Europa.
Kustwacht minder actief
Zoals de deal er nu ligt, biedt die volgens Van de Wiel geen concreet houvast wat betreft de waarborging van mensenrechten. "Als je hier rondvraagt in Brussel, en je vraagt wat de grenzen zouden zijn qua mensenrechtenschendingen, dan lijkt het erop dat daar niks over is afgesproken. De EU heeft daar zelf niks over opgesteld, dus dat maakt het ook wel ingewikkeld om die mensenrechten hoog te houden."
Goethals sprak met een mensensmokkelaar over zijn ervaringen met de migratiedeal, en die klonk vooral ongestoord. "Ze merkten in juli even een toename van activiteit van de kustwacht, maar dat is inmiddels alweer gedaald." Volgens de journalist van De Standaard lijkt de Tunesische kustwacht de afgelopen tijd juist minder actief dan ooit tevoren. "Die deal lijkt voorlopig nog niks op te brengen voor Europa", concludeert Goethals.
Migratiedeal Tunesië: een maand later (special) - Bureau Buitenland
Bureau Buitenland
Bureau Buitenland: internationaal nieuws, reportages en geopolitiek. Met achtergronden en opmerkelijke verhalen uit het buitenland. Dagelijks te horen tussen 13:30 en 14:00 uur, of terug te luisteren als podcast.
