Waar heeft Trump zijn winst aan te danken? 'Veel mensen zijn structureel weggezet als dom'

"We zijn massaal verbaasd dat Trump heeft gewonnen terwijl het al lang duidelijk is dat veel mensen niet tevreden zijn met hoe de huidige bestuurselite de boel regelt", zegt Van Fenema. "Mensen zijn opgewonden over onderwerpen als klimaatmaatregelen, massamigratie en censuur en er wordt niet naar hun mening geluisterd."

In plaats daarvan worden mensen weggezet als dom, constateert Van Fenema. "Je kunt dat wel allemaal dom rechts noemen, zoals bijvoorbeeld Sander Schimmelpennick doet, maar het zijn wel allemaal meningen en gevoelens die er leven. Die kan je niet zomaar wegmaken." Van Fenema vermoedt dat dat gevoel van protest of opstand mee in de verkiezingsuitslag.

Wappies

Dit groeit al sinds de coronaperiode, blikt Van Fenema terug. "Mensen werden in hun zorgen weggezet als 'wappies' en 'dom'." Ook vanuit de Democraten klonk er soms rake taal, zo gebruikte president Biden de term ‘garbage’. En eerder sprak kandidaat Hilary Clinton over 'deplorables'. “Op een gegeven moment worden mensen daar natuurlijk wel heel boos van omdat ze zich niet gezien en gehoord voelen”, zegt Van Fenema. "Dat is verklaarbaar."

"Het betekent niet dat een leider moet doen wat jij zegt", zegt Van Fenema. "Maar als je je structureel niet gezien en gehoord voelt, sterker nog: je wordt weggezet als randdebiel, dan word je boos. Dat is een dynamiek die je in de afgelopen jaren op gang ziet komen."

Twee maten

Maar daarbij wordt met twee maten gemeten, constateert Amerikakenner Kirsten Verdel. "Van Biden is er één uitspraak en van Hilary Clinton één uitspraak. Maar Trump beledigt extreem allerlei groepen aan de lopende band. In zijn laatste speech voor de verkiezingen noemde hij Nancy Pelosi nog een crazy sleazy bitch.”

Ze wijst erop dat voortdurend wordt gezegd dat Democraten flawless (vlekkeloos, red.) moeten zijn, en Trump mag lawless (zonder wet,red.) zijn. Dat meten met twee maten vind ik wel erg ingewikkeld."

Stem op beleid

Voor de Nederlands-Amerikaanse John Kirpestein, die ook op Trump stemde, was het geen protest die meespeelde in zijn stem, maar een inhoudelijke afweging van het verkiezingsprogramma. "Ik vind ook dat een president van onbesproken gedrag moet zijn. Trump is vaak een ongeleid projectiel en niet mijn ideale kandidaat. Maar we kijken naar het beleid dat gevoerd gaat worden. Dat is de afweging die ik voor mezelf maak."