In de Veenkoloniën worden dubbeltjes generaties lang geen kwartjes

Opgroeien als dubbeltje

Heidi van der Laan groeide onder de armoedegrens op. "Mijn ouders hebben heel erg hun best gedaan om alles te kunnen doen voor ons, maar ze hebben ook veel tegenslagen gehad", vertelt ze. Haar vader had geen opleiding gedaan en werd vaak ontslagen. "Mijn ouders hebben heel goed hun best gedaan om dat niet te laten merken." Door de grote moestuin van het gezin was er geen gebrek aan eten. "Alleen als ik dan bijvoorbeeld een wens had waarvan ik niet wist dat het duur was, kon dat vaak niet." Een opleiding in fotografie schoot er daardoor bij in.

Emotionele armoede

En ook mentaal had de armoede in haar jeugd effect op Van der Laan, "omdat je toch wel elke keer leert dat het niet kan." Haar zelfvertrouwen was laag. "Ik vond mezelf niet veel waard, dus waarom zou je dan ook veel verwachten." Heidi van der Laan ging vroeg uit huis, en haar relatie kwam uiteindelijk ten einde. Ze kwam in de bijstand terecht.

Van generatie op generatie

Janne van Wattum, een van de drie kinderen van Van der Laan, herkent zichzelf in de emoties van haar moeder en begrijpt hoe armoede, in de breedste zin van het woord, over kan springen van ouder op kind. "Die onzekerheid die je dan hebt, dat is wat er bij mij ook gebeurde. Ik had zo’n band met mijn moeder dat het een beetje oversloeg. Je neemt het gewoon over."

Toch deed Van der Laan alles om haar kinderen uit de vicieuze cirkel te halen. "Ik maakte alles bespreekbaar, en zei dus ook wel eens dingen die misschien een normale ouder niet zou zeggen tegen zijn of haar kinderen. Maar juist om ze te behoeden voor de fouten die ik had gemaakt."

Het roer om

In de bijstand stond Van der Laan er niet alleen voor. De gemeenschap speelde een belangrijke rol in het verbeteren van haar situatie. "Ik had helemaal niks, maar ik had mijn huis binnen een week vol. Allemaal mensen uit de gemeente Pekela die mijn verhaal hoorden hebben heel veel geholpen. Ik kon op den duur gewoon kiezen uit banken", vertelt ze. "Het is echt het noaberschap, het voor elkaar zorgen, er voor elkaar zijn waar mogelijk is."

Via haar werkcoach kreeg Van der Laan de mogelijkheid om een spoedopleiding tot ervaringsdeskundige te volgen. Die pakte ze met beide handen aan. Inmiddels is die opleiding afgerond, en staat Van der Laan voor de klas op de scholengemeenschap Noorderpoort, als docent Maatschappij en Zorg. Ook is ze bezig met het afronden van een opleiding tot HBO-docent. Dochter Janne is enorm trots: "Als je mama vroeger had verteld: over zoveel jaar heb je dit allemaal neergezet… Daar heb ik heel veel respect voor, hoe ze dat zo heeft gedaan."