Problemen bij Testen voor Toegang wist kabinet al vóór versoepeling coronamaatregelen

Bijna alles kon weer vanaf 26 juni. Festivals konden weer doorgaan, clubs gingen eindelijk weer open. Een negatieve coronatest van maximaal 40 uur moest zorgen voor een veilige bubbel. Het zou een zorgeloze zomer worden. Maar nog geen twee weken later waren er iedere dag zo'n 10.000 nieuwe besmettingen en steeg het reproductiegetal tot 2.17.

Problemen met controle

Bij festivals en clubavonden ging het gruwelijk mis. Geen goede controle aan de deur, lange wachtrijen bij teststraten, fraude met QR-codes. Dit had voorkomen kunnen worden. Het kabinet wist midden juni namelijk al van de knelpunten omtrent Testen voor Toegang, blijkt uit Tweede Kamerstukken en gesprekken met betrokkenen.

In een evaluatierapport van KPMG van de pilots van Testen voor Toegang in mei, waarvan het conceptrapport 11 juni al bij het ministerie lag, bleken problemen met de testcapaciteit, toegangscontroles en werd gewaarschuwd voor fraude met QR-codes. Tijdens de pilot gaf 47 procent van de organisatoren aan problemen te hebben gehad bij het controleren van de testbewijzen.

Testcapaciteit

"Het kabinet zei al vanaf 12 februari dat antigeentesten maximaal 24 uur van te voren uitgevoerd moesten worden, maar er is dus toch gekozen voor 40 uur", vertelt onderzoeksredacteur van EenVandaag Paul Schram.

"Het ministerie reageert dat een kortere geldigheidsduur een nog grotere druk op de testlocaties zou leggen", zegt Schram van EenVandaag.

'Had voorkomen kunnen worden'

Kamerleden kregen het rapport op 6 juli toegestuurd, zegt Kamerlid Lisa Westerveld van GroenLinks. "Nadat het mis ging na het weekend hebben we meteen gezegd tegen De Jonge dat er ingegrepen moest worden, maar er was toen geen verwijzing naar dit rapport."

"Testen voor Toegang was er juist om evenementen mogelijk te maken deze zomer. Maar sinds gisteren gaan ook meerdaagse festivals niet meer door. En dat had voorkomen kunnen worden. We hadden dit eerder moeten weten, dan had er op geacteerd kunnen worden."

'Niks met resultaten gedaan'

"Er heerst grenzeloos optimisme bij het kabinet. Als het maar enigszins kan, wordt er versoepeld. Maar als er dan een onderzoeksbureau is dat onderzoekt of het allemaal kan, dan wordt er niks met de resultaten gedaan", zegt Westerveld van GroenLinks.

Ze vindt dat het onderzoek met de Kamer had moeten worden gedeeld. "Als je informatie niet klopt, of je loopt achter, dan kan je moeilijk bijsturen als Kamerlid. Dat zie je nu", zegt ze. "Niemand had ook voorzien dat er zo massaal gebruik gemaakt werd van Testen voor Toegang. En wat we in ieder geval ook niet aan zagen komen is dat er zo massaal gefraudeerd werd. Er is dus precies gebeurd wat er in het KPMG-rapport wordt gezegd.