Veilig je mening geven op je werk: zo leer je dat

Jan Hille Noordhof is trainer en auteur van het boek 'Waarom zeggen we niet wat we vinden en wat daaraan te doen?'. Hij zegt dat werknemers zich op hun werk meer betrokken voelen als hun mening ook telt, maar toch houden ze vaak hun mond.

Onveilig gevoel

Dat heeft te maken met een onveilig gevoel. Op veel werkplekken voelt het niet veilig genoeg om te zeggen wat je vindt. De bedrijfscultuur nodigt niet uit om mee te denken of om misstanden te melden. Dat kan zijn omdat er niet genoeg structuur bestaat om je punt te maken, zoals een dagelijks werkoverleg, of omdat je chef zijn deur altijd dichthoudt.

Angstcultuur

Er kan ook een angstcultuur heersen. Medewerkers durven dan niets te zeggen, omdat ze bang zijn dat dat gevolgen heeft voor hun baan of carrièremogelijkheden. "Medewerkers dragen zelf ook bij aan de zwijgcultuur. Ze weten vaak niet hóe ze iets moeten aankaarten. Of ze zijn bang om niet aardig gevonden te worden door collega's."

Bedrijfscultuur

Als er een structureel werkoverleg is, kan je daarin je mening, vragen of klachten meestal wel kwijt. Als zulke momenten er niet zijn, wordt dat lastig. Ook de onderlinge omgangsvormen bepalen of je je veilig voelt om iets te zeggen. Bedrijfsculturen verschillen. In het ene bedrijf gelden veel regels en protocollen en is de hiërarchie sterk. Zoals bij Defensie, daar mag je niet zomaar wat zeggen. In de zorgsector zie je vaak een familiecultuur. Het is er gezellig en iedereen mag meepraten. Zo'n cultuur maakt besluiten nemen moeilijk, bijvoorbeeld om een werkroutine efficiënter en goedkoper te maken.

Wat kan jij doen?

Als medewerker kan je zelf wel wat doen om te zorgen dat je mening, vraag of klacht wordt gehoord en begrepen. Het begint ermee dat bij jouzelf de knop omgaat dat je vrij kan en mag zeggen wat je wil.

Vraag je eerst af: helpt het als je altijd maar aardig wil blijven? Wat is het ergste dat jou kan overkomen als je je mening geeft? Is dat een ramp of alleen maar erg vervelend? Helpt het je als je altijd je mond houdt?

Onderzoek hoe nodig het is om je uit te spreken. Zeg dan wat gezegd moet worden en doe dat op een neutrale manier, niet vijandig. Vraag dan ook aan je chef of collega: "Wat vind jij?". Spreek jezelf uit als er een gevaar op de vloer is, zoals een gevaarlijk apparaat of het ontbreken van beschermende kleding.

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.