'De overheid moet onze vrijheid niet belemmeren met architectuur'

Na vijf jaar onderzoek heeft Deutinger zijn bevindingen nu gebundeld in het boek Handbook of Tyranny. Tiranie, zo noemt de architect alle 'beperkingen' in de openbare ruimte. "Een overheid moet onze vrijheid niet belemmeren."

Recent verschenen er in verschillende Nederlandse binnensteden betonblokken op pleinen, bij stations of voor toeristische trekpleisters. Sinds de aanslagen in onder meer Nice, Stockholm en Berlijn, waar gebruikt werd gemaakt van een vrachtwagen om op mensen in te rijden, geldt deze barricade als een eenvoudige maatregel tegen terrorisme.

"Het is natuurlijk goed dat er maatregelen worden genomen voor onze veiligheid, maar vaak is het vooral schijnveiligheid", vertelt Deutinger in het NOS Radio 1 Journaal.

Ergens vindt hij de maatregelen wel ironisch. "In de jaren 90 werden plantenbakken en bankjes weggehaald uit steden omdat het onderhoud zo kostbaar was. Nu keren ze terug in het kader van veiligheid."

Er zijn ook meer vermomde beschermingen tegen vrachtwagenaanslagen in zijn boek te vinden. Zo staan er voor het stadion van voetbalclub Arsenal enorme letters van twee meter van de clubnaam. Dat lijkt op reclame, maar is een veiligheidsmaatregel.

De belemmeringen herkent de verzamelaar ook in kleine details. Zo hebben veel bankjes elke halve meter een leuning. "Dan kun je er niet op liggen en voorkom je dat daklozen er gebruik van maken. Ik begrijp overigens niet waarom je dat zou willen."

Op Amsterdam Centraal zag Deutinger dat alle leuningen schuine vlaktes hebben, zodat je er niet een koffiebekertje op kunt zetten. "Kortom: we worden tegengehouden te doen wat we willen."

De architect brengt alles wat hij ziet onder in categorieën. Zo heeft hij alle grenzen tussen staten verdeeld in 61 verschillende soorten. Hoe breder de muur, hoe groter de verschillen tussen de landen, luidt zijn conclusie. "Tussen Noord- en Zuid-Korea zit een gedemilitariseerde zone van vier kilometer. Dat is eigenlijk een soort eigen land."

De grens tussen Egypte en de Gazastrook vindt hij de meest opvallende. "Dat is een stalen muur van 8 meter hoog en 18 meter diep, zodat je er niet onderdoor kan, terwijl het bevriende gebieden zijn. Die muur blijkt overigens niet te werken, want smokkelaars branden er gewoon gaten in."

Het paspoort ziet Deutinger ook als een 'belemmering'. Een Afghaan kan slechts in 25 landen terecht, terwijl met een Nederlands paspoort 159 landen bezocht kunnen worden.

Deutingers mening is duidelijk. Voor een groot deel zijn de belemmeringen 'onzin'. "Een overheid moet niet onze vrijheid belemmeren. Daar zijn ze ook niet trots op, maar het zijn gewoon de feiten. Mensen moeten vrijheid hebben", aldus de architect. Vrijheid hoe ze een bankje kunnen gebruiken, bijvoorbeeld.