Mensenrechtenorganisaties: Nederlandse Staat moet hoger beroep in illegale adoptiezaak intrekken

Dat de Staat nu in hoger beroep gaat, vinden de directeuren van Defence for Children, Fiom en het Coördinatiecentrum tegen Mensenhandel (CoMensha) onbegrijpelijk. De organisaties stellen in de NPO Radio 1-podcast Het Onderzoeksbureau dat de Staat verantwoordelijkheid moet nemen en hem moet bijstaan in zijn zoektocht naar zijn afstamming, waar hij al ruim twintig jaar op eigen kosten mee bezig is.

Patrick Noordoven werd in 1980 met behulp van een Nederlandse diplomaat uit Brazilië gehaald door een Nederlands stel. Toen hij op zijn twintigste onderzoek wilde doen naar zijn afkomst, bleek dat een vrijwel onmogelijke opgave. Zijn juridische ouders hadden hem in laten schrijven als hun eigen kind, waardoor informatie over zijn biologische ouders ontbrak. Noordoven bleek net als 41 andere kinderen illegaal geadopteerd uit Brazilië.

Bij de illegale adopties bleken Nederlandse diplomaten betrokken. De overheid ondernam geen actie om de ontstaansgeschiedenis van die baby’s te achterhalen, terwijl ze begin jaren '80 wist van het frauduleuze handelen. De commissie Joustra concludeerde vorig jaar dat de Staat jarenlang tekortgeschoten is door weg te kijken van misstanden rond buitenlandse adopties, voormalig minister voor Rechtsbescherming Sander Dekker schortte interlandelijke adopties als gevolg daarvan voor onbepaalde tijd op.

‘Het maakt mij kapot’

Eind 2021 won Patrick Noordoven zijn rechtszaak tegen de Nederlandse Staat. Toch besloot de Staat bijna drie maanden later alsnog in hoger beroep te gaan. "Ik begrijp niet waarom dit gebeurt en het maakt mij kapot", zegt Patrick Noordoven. "Je kunt mensen emotioneel en fysiek uitputten, maar uiteraard ook materieel. Ik weet niet of ik dit kan volhouden."

Fiom, CoMensha en Defence for Children weten nog niet waarom de Staat hoger beroep heeft ingesteld, maar vinden het pijnlijk dat er zo met Patrick wordt omgegaan. Ina Hut van CoMensha: "Dit is echt een klap in zijn gezicht, ik vind het echt ongelofelijk dat de Nederlandse Staat dit doet." Ellen Giepmans van Fiom: "Je kan excuses aanbieden dat de zaken fout zijn gegaan, maar als je vervolgens de uitspraak van de rechter alsnog gaat betwisten, wat is dan het excuus waard?"

Volgens Mirjam Blaak, directeur van Defence for Children, worden eerdere excuses van de Nederlandse overheid door het hoger beroep tenietgedaan. "Ze hadden nu kunnen laten zien dat ze in de spiegel hadden gekeken." De organisaties doen een oproep aan de Nederlandse Staat om het hoger beroep in te trekken.

Het ministerie van Justitie en Veiligheid zegt in een reactie dat de Staat in hoger beroep gaat omdat deze het niet met alle onderdelen van de uitspraak eens is, maar dat daarover pas in een later stadium meer over naar buiten komt. Het ministerie geeft aan dat het naar aanleiding van de bevindingen van de commissie Joustra excuses heeft gemaakt, zich in rechtszaken niet meer zal beroepen op verjaring en dat er een expertisecentrum wordt ingericht om geadopteerden te helpen. "De Staat is van mening dat geadopteerden hiermee het meest geholpen zijn."

‘Teleurstellend’

Kamerlid Michiel van Nispen (SP) vindt het hoger beroep van de Staat zwaar teleurstellend en niet uit te leggen. "Ik had gehoopt dat er geleerd was van eerdere zaken waarin mensen door de overheid zijn vermorzeld." Van Nispen gaat Kamervragen stellen en er bij de minister op aandringen het hoger beroep in te trekken. "De Staat heeft richting hem onrechtmatig gehandeld, dan verwacht je dat de minister met hem in overleg gaat over een oplossing en een schadevergoeding, in plaats van iemand kapot te maken."