Kinderhartcentrum LUMC en Amsterdam UMC naar rechter als afdeling kinderhartchirurgie wordt gesloten

Vorige week maakte minister Ernst Kuipers van Volksgezondheid bekend dat de operaties en hartkatheterisaties van kinderen met een hartaandoening worden geconcentreerd in Rotterdam en Groningen.

Afdelingen sluiten

Dat betekent dat Leiden en Utrecht hun kinderhartchirurgie-afdelingen moeten sluiten. Het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) werkt al jaren samen met het Amsterdam UMC in het Centrum Aangeboren Hartafwijkingen Amsterdam-Leiden (CAHAL).

CAHAL legt zich niet neer bij het voorgenomen besluit van minister Kuipers. "Als dit een definitief besluit wordt, gaan we naar de rechter", zegt Douwe Biesma, bestuursvoorzitter van het LUMC.

Lege bedden

Het LUMC is bang dat de capaciteit van de kinder-ic drastisch naar beneden gaat door het verlies van de afdeling kinderhartchirurgie. Bedden die normaal gesproken worden bezet door kinderen met een aangeboren hartaandoening zullen leeg blijven.

"Het gaat hier in Leiden om vijfhonderd ingrepen per jaar. Dit is voor ons echt het hart van de kindergeneeskunde", stelt Biesma. "Het is dus wel een hele forse aderlating."

'Niet goed voor kwaliteit'

Er zijn in Nederland normen waaraan een intensive care-afdeling moet voldoen en volgens Biesma komen die in Leiden zwaar onder druk te staan door het verdwijnen van kinderhartchirurgie. "Onze kinder-ic komt onder het bestaansminimum en dat betekent dat we straks geen kinder-ic meer in deze regio hebben. Dan wordt het heel ingewikkeld."

"Niet alleen voor kinderen met hartproblemen, maar voor ieder kind dat acute zorg nodig heeft. Denk aan trauma's, infecties. Dan kun je straks niet meer in de Haags-Leidse regio terecht. En dat hebben we ook met corona gezien, dan krijg je grote reisafstanden en dat is voor de kwaliteit van die zorg niet goed."

Dossier speelt al jaren

Al tientallen jaren wordt er gesteggeld over concentratie van de kinderhartchirurgie in Nederland. Het gaat om zeer specialistische zorg. Door die te concentreren naar een beperkt aantal ziekenhuizen wordt die zorg toekomstbestendig gemaakt, is de gedachte. En beter: als er minder centra zijn, zullen specialisten de operaties vaker doen.

Minister Kuipers gaf de ziekenhuizen de kans om zelf met een voorstel te komen. Die kans hebben ze niet gegrepen.

Geen consensus

Bestuursvoorzitter Biesma: "We waren er bijna. Er lag een voorstel om naar drie centra te gaan: Groningen, CAHAL en Rotterdam. Maar er is er altijd één die buiten de boot valt. Dus daar is nooit consensus over te bereiken." Volgens Biesma is de concentratie naar twee ziekenhuizen veel te fors. "Dan moet meer dan de helft van de hele kinderhartzorg verplaatst worden van het ene naar het andere centrum."

"We weten dat dat heel ingewikkeld is, omdat 93 procent van de verpleegkundigen niet gaat verhuizen. Dus je breekt het ergens af en het duurt jaren voordat je het ergens anders weer hebt opgebouwd."

Rapport zorgautoriteit

Afgelopen december kwam de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) op verzoek van minister Kuipers met een impactanalyse over de concentratie in de kinderhartchirurgie. Daarin wordt ook gewaarschuwd voor een bedreiging van de acute zorg in Nederland en specifiek ook voor het voortbestaan van de kinder-ic in Leiden.

Douwe Biesma voelt zich door het NZa-rapport gesterkt en blijft zich verzetten tegen het voorgenomen besluit. "De minister geeft ons tot aanstaande maandag de mogelijkheid voor een zienswijze. Dat gaat eerst schriftelijk gebeuren en dan mondeling. We hopen uiteraard dat de minister dan het besluit aanpast. Als hij dat niet doet en zijn besluit wordt definitief, dan stappen we naar de rechter."