Hoe vrijwillig is de vrijwillige ouderbijdrage?

De redactie ontving deze zomer meldingen van scholen die het niet zo nauw nemen met de regels. Ze laten leerlingen voor allerlei activiteiten betalen of dreigen de gratis schoolboeken pas te leveren als het geld voor de werkweek is overgemaakt. Zo ook de Openbare Schoolgemeenschap Bijlmer in Amsterdam. Via boekenleverancier Iddink laat de school leerlingen 160 euro betalen voordat de boeken worden verstuurd. Het geld is volgens de factuur voor schoolgeld en de werkweek. Op de factuur wordt geen melding gemaakt van schoolboeken, waardoor de verwarring compleet is.

Betalen voor een boekenpakket mag helemaal niet, stelt advocaat Maryse Oranje van De Vos en Partners. "De school mag geen kosten in rekening brengen voor schoolboeken, dat staat gewoon in de wet. Wel is het zo dat de school een vrijwillige ouderbijdrage mag vragen, maar het woord zegt het al: dat is vrijwillig." Als ouders dit niet kunnen betalen moet de school een alternatief bieden. Dat betekent in de praktijk dat een leerling toch mee mag naar een werkweek of een alternatief programma krijgt.

Kamervragen na uitzending Radar

Voor de SP en GroenLinks is het reden om Kamervragen te stellen. "Ik heb deze zomer meerdere meldingen van ouders hierover gekregen. Hoeveel ouders precies ten onrechte gedwongen worden om zo de vrijwillige ouderbijdrage te betalen, weten we niet. Dat ga ik samen met GroenLinks aan het kabinet vragen", zegt Peter Kwint. Het SP-Kamerlid schrijft momenteel samen met GroenLinks een nieuwe wet waardoor kinderen van minder rijke ouders nooit meer uitgesloten kunnen worden van activiteiten.

De politieke partijen willen bovendien dat de minister Arie Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media direct contact opneemt met scholen die de wet overtreden. Kwint: "Er moet hen duidelijk worden gemaakt dat dit echt niet kan. Scholen die zich hier schuldig aan maken moeten de Onderwijsinspectie op hun dak krijgen".

Kinderombudsman zet zich in

Ook de Kinderombudsman zet zich in voor kinderen wiens ouders de schoolkosten niet kunnen betalen. "We hebben een groot onderzoek naar opgroeien in armoede gedaan. Voor kinderen is dit heel erg, omdat ze hierdoor ervaren dat ze uitgesloten worden. Een kind vertelde dat er klassikaal werd besproken dat zijn ouders de bijdrage nog niet hadden betaald. Ook blijkt dat het uitmaakt in welke gemeente je woont: in sommige gemeenten krijgen arme gezinnen een vergoeding waarmee ook de vrijwillige ouderbijdrage kan worden betaald, maar in veel gemeenten is er niet zo'n regeling."

Aanbevelingen

In het rapport doet de Kinderombudsman een aantal aanbevelingen die ervoor moeten zorgen dat deze problemen worden opgelost. "Zo moeten scholen ervoor zorgen dat schoolkosten geen belemmering zijn voor kinderen om volledig mee te kunnen doen aan alle school gerelateerde activiteiten. Als schoolkosten door ouders niet betaald kunnen worden, moet er een discrete oplossing komen. Hierin kan worden samengewerkt met gemeenten."

Reactie Openbare Schoolgemeenschap Bijlmer

In een reactie laat directeur-bestuurder Saskia Grotenhuis van de Openbare Schoolgemeenschap Bijlmer weten dat de school geschrokken is van de ophef die hierdoor ontstaan is. "In het verleden hadden we een koppeling tussen de schoolboeken en andere schoolkosten, waarvoor de school weer een regeling kon bieden. Het lijkt nu of er nog een verplichte koppeling is en dat is fout." De school gaat het geld terugbetalen aan de ouders die het bedrag eigenlijk niet kunnen missen.

Heb jij betaald voor schoolboeken en/of lesmateriaal? Of heb je de vrijwillige ouderbijdrage betaald? Met deze voorbeeldbrief, opgesteld door advocaat Maryse Oranje, kan je op grond van de Wet Gratis Schoolboeken die gemaakte kosten terugvragen.

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.