Boer Ria over uitkopen: 'Gesprekken lopen heel stroef, voelt als mes op de keel'

Het kabinet zou de stikstofcrisis in één klap kunnen oplossen, voor de helft van het geld, door 5.000 boeren uit te kopen bij de kwetsbare natuurgebieden. Dat meldt NRC vandaag op basis van interne stukken van het Ministerie van Financiën.

Roer moet om

"Alleen maar uitkopen is echt geen oplossing", zegt Vet, ook voorzitter van het deltaplan biodiversiteitsherstel. "Dan gaat de rest op oude voet verder en hebben we over een tijdje weer hetzelfde probleem."

Bovendien is stikstof niet de enige crisis, benadrukt ze. We hebben, zegt ze, problemen met de kwaliteit en beschikbaarheid van water, maar ook problemen met biodiversiteit. Dus moet het roer helemaal om. "We moeten toe naar transitielandbouw, naar systeem dat wel houdbaar is."

Was dat maar waar

Dat zegt ook boer Lansink. "Stikstof is helaas niet de enige opgave waar we mee aan het werk moeten." Boeren uitkopen haalt dus zeker niet de onzekerheid weg. "Was dat maar waar."

Het probleem moet in volle omvang aangepakt worden, vindt ze. Want anders blijven we rondcirkelen. "De vorige minister pleitte voor kringlooplandbouw. Ik hoorde de term kringlooplullen: er werd heel veel over gepraat en weinig gedaan. En nu zien we het kringloopprotest: alle discussies komen weer opnieuw op tafel."

Mes op de keel

Maar dat het pijn doet, dat staat buiten kijf, zegt ze. "Boer zijn is een identiteit, dus eigenlijk zeg je: je mag er niet meer zijn. Dat is de emotie die je ziet." Daar kan Ria Damen, boer in Noord-Brabant, over meepraten.

Ze zitten "al jaren" in onderhandeling met de overheid over de verkoop van grond. Ze is welwillend, zegt ze. Maar de gesprekken verlopen "heel stroef". Een deel van de boerderijgrond ligt in Natura 2000-gebied. Dat moet ze inleveren, maar dan is boeren niet meer rendabel. Dus wil ze liever helemaal uitgekocht worden. Ze spreekt van "een mes op de keel."

Stel dat je huis afgebroken wordt

Dat is precies waar Dirk Bruins van LTO Noord op doelt. "Er is te weinig oog voor de menselijke maat." Hij maakt de vergelijking met iemand wiens huis afgebroken moet worden omdat het op de verkeerde plek staat. "Zo komen de boeren in de weerstand en dat is begrijpelijk."

Het tweede dat hij wil aankaarten, zijn de problemen met cijfers over de specifieke uitstoot rond natuurgebieden. "Ik wil niks ontkennen, maar vind wel dat je met zorgvuldige berekeningen moet komen." Hij benadrukt dat de landbouw zeker wil "meebewegen" en "verantwoordelijkheid" wil nemen. Maar hij heeft het idee dat kaartjes en aantallen "achter het bureau bedacht" worden.