Binnenland
BNNVARA

Filosofendoder rukt op langs snelweg

foto: Vroege Vogels
  1. Nieuwschevron right
  2. Filosofendoder rukt op langs snelweg

De dodelijk giftige gevlekte scheerling is met een opmars bezig in Nederland. De plant, die werd gebruikt bij de executie van Socrates, breidt zich vooral uit langs snelwegen. Vroege Vogels zoekt met botanist Stef van Walsum van Floron naar deze filosofendoder.

Filosofendoder rukt op langs snelweg

Video niet beschikbaar

Gifbeker Socrates

Athene, het jaar 399 voor Christus. Eén van s ’wereld meest bekende filosofen wordt ter dood veroordeeld voor goddeloosheid en het negatief beïnvloeden van de Atheense jeugd. Socrates wordt gedwongen een gifbeker leeg te drinken. De inhoud? Waarschijnlijk gevlekte scheerling. Dat kon onder andere bepaald worden door de symptomen die de filosoof Plato beschrijft in Pheado; verlamming die begint vanuit de benen

Opmars langs de snelweg

Tot het jaar 2000 kwam de gevlekte scheerling vooral voor in Zuid-Limburg en de Noord-Hollandse duinen. Sindsdien rukt hij enorm op. Wie verspreidingskaartjes van de afgelopen decennia van de plant naast elkaar legt ziet een opvallend patroon; de gevlekte scheerling breidt zich vooral uit langs snelwegen. Bekend is dat de plant goed kan gedijen in milieus vervuild met zware metalen, dus ook langs snelwegen, maar dat verklaart de plotselinge opmars nog niet.

foto: Vroege Vogels

De verspreiding van de gevlekte scheerling van 1950-1989 (links) en 1990 tot nu (rechts). Duidelijk te zien is dat de plant vooral langs snelwegen uitbreidt.

Klimaatverandering en maaibeleid mogelijke redenen opmars

Mogelijk speelt de opwarming van het klimaat een rol bij de opmars van de gevlekte scheerling. Waarschijnlijk wordt de plant verder geholpen door het maaibeleid in de middenberm van de snelweg. De gevlekte scheerling is namelijk vooral in de middenberm te vinden. Deze wordt weinig gemaaid, waardoor de plant genoeg tijd heeft om zaad te maken. Vervolgens kunnen maaimachines de zaden verspreiden, doordat ze bijvoorbeeld hier met spinnenrag aan kunnen blijven plakken.

Een oprukkende dodelijk giftige plant. Dat klinkt onheilspellend, maar is geen reden tot zorg volgens van Walsum. Ook in veel tuinen staan giftige planten, zoals taxus, zonder dat die veel problemen veroorzaken. Daarnaast heeft de gevlekte scheerling geen delen die voor kinderen interessant kunnen zijn, zoals gekleurde besjes.

Vroege Vogels: iedere zondagochtend van 07.00 tot 10.00 uur.

Vroege Vogels is hét programma over natuur en milieu. Op zondagochtend te beluisteren op NPO Radio 1 en vrijdagavond te zien op NPO 2. Like Vroege Vogels op Facebook of volg het programma op Twitter of Instagram.

Ster advertentie
Ster advertentie