"Het Europese landbouwbeleid moet op de schop"

Hervorming

Dit pleidooi voor de hervorming van het Europese landbouwbeleid (Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, GLB) volgt op onderzoek van Wageningen Environmental Research (Alterra), in opdracht van het WNF. Volgens deze recente studie gaat het merendeel van de 750 miljoen euro die jaarlijks aan Nederlandse boeren wordt uitgekeerd naar gebieden waar het aantal boerennatuur laag is. In deze gebieden is de druk op natuur en biodiversiteit door de landbouw het hoogst is. Volgens het WNF houdt het huidige GLB deze situatie, waarin de biodiversiteit verslechterd, in stand. Het Europese landbouwbeleid draagt niet bij aan het noodzakelijke herstel van natuur in Nederland.

In het verleden had het GLB als doel het stimuleren van de landbouwproductie en het garanderen van goed inkomen voor de boer. Dat beleid is een succes geweest, de landbouwproductie is enorm toegenomen door intensivering en schaalvergroting. Inmiddels zijn de doelstellingen van het GLB veranderd. Boeren moeten nu ook maatregelen nemen die gunstig zijn voor milieu, natuur, landschap en biodiversiteit. "In de praktijk hebben deze echter niet of nauwelijks effect", zegt het WNF.

Nieuwe plannen

De studie verscheen net nadat de Europese Commissie zijn plannen uit de doeken deed over de toekomst van het Europese landbouwbeleid. Het gaat om de periode 2020-2027. Volgens de commissie ‘moet het GLB versimpeld en gemoderniseerd worden’. Verder moeten de lidstaten in de toekomst eigen strategische plannen voor hun landbouwsector indienen, afgestemd op gezamenlijke EU-doelstellingen zoals het klimaatbeleid.

Het regeerakkoord biedt volgens het WNF kansen om via het GLB de huidige situatie om te vormen naar een ecologisch verantwoorde en veerkrachtige landbouw. Dit is ook in het belang van de landbouw zelf, omdat deze afhankelijk van diensten uit de natuur zoals een gezonde bodem, voldoende schoon water en bestuivende insecten.

Verbeterpunten

De belangrijkste veranderingen die moeten plaatsvinden zijn volgens het WNF en Alterra:

• Concreet gestelde doelen voor natuur en diversiteit moeten vertaald worden naar concrete opgaven voor de landbouw
• Het landbouwbudget moet gekoppeld worden aan deze doelen en opgaven
• Het invoeren van een resultaat gerichte beloning
• Via pilots ervaring opdoen met instrumenten en processen die boeren, marktpartijen en overheden aanmoedigen om actief mee te doen met het behalen van doelen en opgaven

Elke zondagochtend hoor je in Vroege Vogels op NPO Radio 1 nog meer over de natuur in Nederland en ver daarbuiten. Het programma wordt elke zondag uitgezonden tussen 7.00 en 10.00 uur.