Meldpunt 'verward gedrag' kan stigmatiseren, Karlijn Roex: 'Structureel ervoor zorgen dat iedereen waardig kan meedoen'

Roex is voor een structurele aanpak die mensen leert om te gaan met het feit dat er mensen zijn die de wereld anders verwerken. Op dit moment wordt er nog te vaak vanuit een tragisch incident gereageerd vindt ze, waardoor mensen de ergste scenario's in hun hoofd halen bij gedrag dat ze niet herkennen. "Ik denk dat we structureler moeten gaan denken in plaats van steeds symptomen te bestrijden door zo'n meldpunt experimenteel in te richten", vertelt ze.

Samenleving aanpassen

Ze zou graag ontwikkelingen in de samenleving willen zien zoals dat er ook steeds meer wordt nagedacht over een dementievriendelijke samenleving. "Bijvoorbeeld faciliteren dat er plek is voor mensen die overprikkeld raken, op evenement stilteruimtes creëren of een coupé in de trein met minder fel licht inrichten." Haar doel is ervoor te zorgen dat iedereen waardig kan meedoen in de samenleving op een structurele manier. Ze wil van de dubbele standaarden af, volgens haar is er geen statistische correlatie tussen een verward persoon en een heftige gebeurtenis of incident: "Er zijn mensen met zogenoemd 'onbegrepen gedrag' die gevaarlijke dingen doen, maar er zijn ook mensen met niet-afwijkend gedrag die gevaarlijke dingen doen. We moeten niet direct overal een etiket op plakken. Een psychotisch persoon is niet per definitie gevaarlijk."

Aannames

Roex ziet dat men al heel snel in aannames gaat zitten en dat mensen bij de term 'verward persoon' aan de ergste krantenkoppen denken. "We hebben veel meer meningen en veronderstellingen, in plaats van dat we bezig zijn met wat er echt aan de hand is." Een oplossing zou zijn om de terminologie aan te passen: "Het gaat over zo'n diffuse groep en over zulke uiteenlopende situaties dat het heel erg dreigt te abstraheren van de situatie." Een meldpunt kan ervoor zorgen dat bepaalde mensen ook eerder gemeld worden dan andere mensen. Zij adviseert om naar de concrete situatie te kijken. Door de gemeente Amsterdam is ze geraadpleegd over het thema, Roex pleit ervoor dat mensen met elkaar in gesprek gaan en dat men leert hoe ze kunnen omgaan met gedrag dat niet meteen begrepen wordt.

Persoonlijke ervaring

Ze had dat zelf ook fijn gevonden toen zij contact had met de politie vanwege haar gedrag. "Iemand maakte zich zorgen over mij op straat. Ik was een student, overbelast en overprikkeld en alles werd me te veel. Ik schoot in de stress, begon dingen te roepen en schreeuwen. Niet agressief, hoor, maar mensen wisten niet wat ze me me aan moesten en wat er aan de hand was. "Met de tijd leerde ze hoe ze ermee om moest gaan en zichzelf onder controle te krijgen, maar daarna moest ze de autoriteiten geruststellen. Tegenwoordig is ze bezig met het actieprogramma 'Grip op onbegrip' waarbij mensen geholpen worden met persoonsgerichte zorg en ondersteuning "Zo'n meldpunt... Ik vraag me af of de samenleving daar nou echt veiliger van wordt."