NAVO-oefening Frisian Flag van start: 'Oorlogsdreiging maakt deze oefening wel heel serieus'

“We weten altijd waarvoor we trainen en dat wij dit moeten kunnen en moeten beoefenen”, aldus Van Deventer. Toch is het sentiment bij de vliegers anders dit jaar, vanwege de oorlog in Oekraïne. “Een oorlog die zo dichtbij huis is, met een dreiging zo dichtbij het NAVO-grondgebied, dat betekent dat wij als NAVO goed moeten trainen. En dat als het morgen nodig is, wij het ook kunnen.”

'Rusland kijkt mee'

Van Deventer gaat ervan uit dat Rusland ook zicht houdt op Frisian Flag. “Dan zien zij hoe makkelijk wij hier gezamenlijk zeven landen bij elkaar brengen en dagelijks kunnen trainen. Laat het ze maar zien ook.” De commandant vertelt dat de Russen de nieuwsberichten rondom de NAVO-oefeningen zullen volgen, maar dat zij ook “spionagevliegtuigen hebben rondvliegen”.

Mocht een Russisch vliegtuig de oefeningen verstoren, dan staan er “twee volledig bewapende F16’s klaar om aan de taak van de luchtruimbewaking altijd te voldoen”, zegt Van Deventer.

F16’s en F35’ers

Van Deventer legt uit dat Nederland nog wel een aantal vliegtuigen, bijvoorbeeld F-35’ers, kan gebruiken. “Als je bijvoorbeeld met twee F35’ers gaat patrouilleren boven Oost-Polen, dan doe je dat drie uur.” Plus twee uur heen en ook weer terug. In totaal dus zeven uur vliegen. “Als je dat vierentwintig uur per dag wilt doen, moet je acht keer zo’n formatie van twee vliegtuigen kunnen leveren.” Dan zit je al op zestien gevechtsvliegtuigen. “Dan zit nog niet eens het onderhoud erbij”, gaat Van Deventer verder. “Het begint dan snel op te tellen.”

En dat is pas het geval bij twee vliegtuigen. Als de dreiging toeneemt, wil je meer gevechtsvliegtuigen in de lucht hebben, zo vertelt Van Deventer. Om de F35 op een goede manier in te zetten, zijn er volgens de berekeningen van de commandant minimaal 67 nodig. “Vier squadrons maakt 60 en dan heb je er ook nog een paar in Amerika nodig om onze jonge vliegers te kunnen opleiden en om testen te doen.”

Belang van de oefeningen

Hoe zien de NAVO-oefeningen er precies uit in Leeuwarden? “We hebben ongeveer 50 vliegtuigen hier op de vliegbasis staan. Waarvan er elke ochtend en middag ongeveer 30 de lucht in gaan om mee te doen aan het luchtgevecht”, vertelt operationeel commandant ‘Joker’ – wiens echte naam niet wordt genoemd – bij de NAVO-oefeningen.

In de eerste week wordt er vooral getraind op verdedigen. In de tweede week worden de rollen omgedraaid. “Dan wordt het meer een aanvallende missieset, waarbij we strategische doelen gaan bombarderen”, legt ‘Joker’ uit

Daarnaast is het ook belangrijk om de integratie en communicatie tussen de landen te trainen, vertelt ‘Joker’. Want iemand die in Nederland net instroomt, weet niet hoe het is om met een piloot van een Amerikaanse F16 samen te vliegen. “Het verschil qua vliegtuig is niet heel groot, maar de manier waarop zij opereren wel.”