Aantal cyberaanvallen stijgt: 'Thuiswerken en slimme apparaten geven vrij spel voor criminelen'

"2021 moet het jaar worden waarin we het belang van de veiligheid in gaan zien", zegt Dave Maasland directeur van cyberbeveiligingsbedrijf ESET Nederland in Stax&Toine.

'Verdiep je in de beveiliging van je slimme apparaten'

Het verbaast Dave Maasland, directeur van cyberbeveiligingsbedrijf ESET Nederland, niet dat het aantal cyberaanvallen tijdens de coronacrisis zo enorm is gestegen. "Zeker niet als je ziet welke rol technologie speelt tijdens de crisis. Het is van levensbelang dat iedereen door kan werken."

Volgens Maasland schuilt het gevaar aan de ene kant in de keuzes die gemaakt worden door bedrijven. "Ze willen alles draaiende houden zonder goed na te denken hoe zij dat veilig gaan doen."

Daar komt bij dat we tegenwoordig allerlei slimme apparaten kopen. Van speakers en lampen tot de deurbel. In Nederland zijn het er gemiddeld vijf per huishouden. "De slimme apparaten zijn vaak slecht beveiligd en dat zorgt ervoor dat criminelen steeds meer systemen hebben op het internet en dus steeds meer ingangen", legt Maasland uit.

Wil je ervoor zorgen dat je slimme apparaten niet voor problemen zorgen? "Verdiep je erin. Zoek naar bekende leveranciers en lees recensies. Het belangrijkste is de gebruiksvriendelijkheid. Dat je zelf makkelijk het wachtwoord kunt wijzigen en het systeem kunt updaten." Tot slot kun je de privacyvoorwaarden nog doornemen.

'Eenmaal binnen, zijn er niet veel veiligheidsmaatregelen meer'

We werken thuis vaak via een versleutelde VPN-verbinding. Dit is een dienst die er voor zorgt dat alle data die je online verstuurt en ontvangt privé blijft. "Het idee van VPN is goed om een veilige verbinding naar kantoor te maken", zegt Maasland. "Toch zitten er haken en ogen aan."

Bedrijven kiezen vaak voor laagdrempeligheid waarbij gebruikers inloggen met een gebruikersnaam en wachtwoord en geen tweestapsverificatie of extra codes. Maasland: "Dat betekent dat iedereen die het wachtwoord raadt, ook op die verbinding kan."

Veel VPN-verbindingen zijn niet up to date. Als je eenmaal binnen bent, zijn er niet zoveel veiligheidsmaatregelen meer en kunnen criminelen weken tot maandenlang hun werk doen en allerlei gevoelige gegevens verzamelen.

Cybercriminelen willen geld zien

"De impact van cybercriminelen is groter dan ooit", zegt Maasland. "Bij een cyberaanval is het vaak direct een heel bedrijf dat niet meer kan werken en deze zogenaamde gijzelsoftwaretrend gaat steeds verder."

Hackers willen zeker weten dat ze betaald worden. Ze zoeken naar gevoelige informatie en zorgen ervoor dat zij alles kunnen versleutelen, ook de backups van bedrijven. Zo kunnen de criminelen alle data wissen en misbruiken. Ze dreigen alle data te verwijderen of online te gooien.

De enige optie die bedrijven dan nog hebben? Betalen. "Als bedrijven op die manier op slot worden gezet, dan gaat het om bedragen van één miljoen tot twintig miljoen", zegt Maasland.

Het gevaar achter slimme seksspeeltjes

Ook de slimme seksspeeltjes zijn in opkomst. Door het coronavirus is de verkoop hiervan behoorlijk gestegen. Waar vorig jaar negentien miljoen speeltjes waren verbonden met het internet waren dat er dit jaar zo'n 36 miljoen.

Maasland maakt zich vooral zorgen om het feit dat seksspeeltjes in de categorie behoren waar de meest gevoelige data wordt verwerkt. "Deze speeltjes vertonen op grote schaal kwetsbaarheden. Je kan ze overnemen en op afstand aansturen en het apparaat kan allemaal gevoelige gegevens verzamelen."

Denk hierbij aan gegevens die iets zeggen over iemands seksuele voorkeuren of intieme foto's en video's. De gevolgen kunnen enorm zijn indien deze informatie in verkeerde handen terechtkomt.

'Scan niet zomaar alle QR-codes'

QR-codes worden steeds vaker gebruikt. We konden dit jaar bijvoorbeeld een QR-code scannen om de menukaart op de telefoon te gebruiken. Ook kunnen we in sommige gevallen zelfs betalen met een QR-code.

Maasland: "QR-codes zijn een goed voorbeeld van hoe technologie het leven makkelijker kan maken. Het nadeel is dat je als consument niet van tevoren kan zien waar je heen wordt geleid."

Voor hetzelfde geld word je naar een website met kwade zin geleid. Maasland geeft als advies om niet zomaar alles te scannen. "Wees je bewust van wat je scant en scan de QR-code alleen als je het vertrouwt."

Hoe zorgen we ervoor dat we in 2021 beter gewapend zijn tegen cyberaanvallen?

"Het belangrijkste is dat iedereen inziet dat hij of zij een rol speelt. Iedereen moet zijn rol pakken waar mogelijk", zegt Maasland. "Probeer als consument je steentje bij te dragen door te kiezen voor lange wachtwoorden met tweestapsverificatie."

Vragen je slimme apparaten om updates? Doe ze. "2021 moet het jaar worden waarin we het belang van de veiligheid in gaan zien. Als iedereen de apparaten netjes update en wachtwoorden sterker maakt, is dat de drijvende kracht voor een veiligere samenleving."

Reageren?

Dat kan op de website van Radar of plaats een reactie op onze Facebookpagina. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.