Schaamte onder slachtoffers cybercrime: 'Verhalen doen veel meer dan advies van de overheid'

“Het horen van concrete verhalen doet veel meer aan preventie dan goed bedoelde adviezen van de overheid”, vertelt projectleider Marieke Verhagen van het initiatief ‘Noord-Holland Samen Veilig’ in het NOS Radio 1 Journaal.

Schaamte

Naast het verliezen van geld, heeft het slachtofferschap van online oplichting veel impact op de eigen waarde. “Dit zijn geen verhalen die je op een feestje vertelt en rustig aan gaat geven dat je 15.000 euro hebt over gemaakt, omdat je in je eigen beleving zo oenig hebt kunnen zijn om erin te trappen.”

Slachtoffer

Vanwege de schaamte om het verhaal te vertellen, kwamen Verhagen en haar collega’s met een site waar slachtoffers hun verhaal kwijt kunnen. Op www.slachtofferspreekt.nl kunnen mensen veel ervaringen terug vinden. Bij de lancering van de site werden er oproepen gedaan in lokale media. Daarin werd verteld waar slachtoffers terecht konden met hun ervaringen. “Heel veel burgers willen hun verantwoordelijkheid pakken en zij zeggen: ik heb een ervaring, ik heb iets gedaan en ik meld mij op die website.”

Reacties

Wanneer iemand zich bij de site meldt met een verhaal krijgen ze begeleiding van een adviseur. Na het plaatsen van het verhaal, wordt het ook verspreid in de media. Tot nu toe leidt dat tot veel positieve reacties. Mensen hebben veelal niet door dat het ook bij mensen gebeurt in hun omgeving. “Mensen zeggen: jeetje, hem is het ook overkomen. Dan kan het ook bij mij gebeuren”, vertelt Verhagen.

Het verspreiden van verhalen heft in ieder geval ook al één geval van fraude kunnen voorkomen. Een vrouw in Den-Haag las in de Telegraaf over datingfraude. “Terwijl ze het verhaal leest, denkt ze: oh hier ben ik ingetrapt. Ze zou bijna 30.000 euro overmaken naar een ‘art’. Dat is voorkomen door dit artikel. ”

Advies

Nu staan er nog geen handvatten voor mensen over cyber criminaliteit op de site. In 2022 moet dat wel verschijnen op de site. Verhagen heeft wel een advies voor mensen. “Bouw een tijdmoment in. Denk na voordat je op een link klikt of iets via je telefoon doet. Dat is de grootste redding”, legt ze uit.