Waterkwaliteit in de Rijn achteruit, zuiveren gaat steeds moeilijker

Verslaggever Mattijs van de Wiel sprak voor het NOS Radio 1 Journaal over met directeur Gerard Stroomberg van RIWA, de vereniging van rivierwaterbedrijven.

Vandaag komen de ministers van de landen waar de Rijn doorheen stroomt in Amsterdam bijeen om nieuwe afspraken te maken.

In Nederland drinken vijf miljoen mensen kraanwater afkomstig uit de Rijn. De rivier was ooit zo vies dat hij stonk en soms vreemde kleuren had. Op veel punten is de waterkwaliteit verbeterd: sommige chemische stoffen komen niet meer voor.

Maar er zijn nieuwe problemen voor in de plaats gekomen, zegt Stroomberg van RIWA. "Wat we zien is dat de stofjes die we tegenkomen steeds moeilijker te verwijderen zijn. En de hoeveelheden worden ook nog groter."

Chemische industrie

De meeste problemen vormen afvalstoffen uit de chemische industrie en medicijnresten. "Bedrijven in het Ruhrgebied krijgen vergunningen om die stoffen in de Rijn te lozen. Dat moeten wij er daarna weer uit halen." Stroomberg denkt dat de regelgeving onvoldoende rekening houdt met de drinkwaterfunctie van de Rijn.

Medicijnresten worden uitgeplast en komen via het rioolwater in de Rijn terecht, maar er zijn ook mensen die ongebruikte pillen door de wc spoelen.

De Rijncommissie maakt iedere twintig jaar afspraken over waterbeheer en waterkwaliteit. De RIWA heeft onderzocht of de voorgenomen kwaliteitsverbetering is waargemaakt. "We hadden echt de hoop dat we verbetering zouden zien", zegt directeur Stroomberg. "Het verrast ons dat het is verslechterd."

De drinkwaterbedrijven hopen dat de ministers vanmiddag betere afspraken maken voor de komende twintig jaar. "De vorige keer waren het alleen beloftes om het water schoner te maken. Doelstellingen met concrete cijfers zouden helpen. Die kun je toetsen."

Drinkwater veilig

Het begint met de vergunningen die bedrijven krijgen om in de Rijn te lozen, zegt Stroomberg. "Je moet er bij vergunningen altijd op letten dat er ook drinkwater van het Rijnwater wordt gemaakt." Ook de zuivering van rioolwater kan veel beter: "Het is veel efficiënter om te zuiveren waar de verontreiniging plaatsvindt en niet pas hier. Er is ook de Europese afspraak: de vervuiler betaalt."

Ondanks de zorgen van drinkwaterbedrijven is het water uit de kraan niet slechter geworden, zegt Stroomberg. "Dat is veilig. We zuiveren het totdat het gezond en schoon is. Maar dat kost ons steeds meer moeite."