Volgens Omtzigt is het geboortecijfer te laag; 'Mensen die kinderen willen, worden gehinderd'

Meepraten? Dat kan via het platform DIT.

De inmiddels gepensioneerde Latten (72) deed – toen hij bij het CBS werkte – onderzoek naar jongeren van 20. "95 procent van de jongeren zei: ik wil een partner en ik wil kinderen. Dat is echt de algemene uitkomst", zegt hij.

Veel jongeren dóén het echter niet. Op dit moment krijgt het gemiddelde Nederlandse stel 1,4 kinderen. Er zijn er twee nodig om de bevolking op peil te houden, als je migratie niet meerekent. Volgens Latten levert dit 'ontgroening' op, waardoor er bijvoorbeeld grote tekorten komen op de arbeidsmarkt.

Volgens Latten gaat er dus echt iets mis: jongeren willen het wel, maar kunnen het niet. "Ik heb het gevoel dat jonge mensen gehinderd worden in het krijgen van kinderen. Er is veel onzekerheid: woonsituatie, werksituatie, inkomenssituatie", zegt hij. "Als je een flexbaan hebt, durf je geen kinderen te nemen, dat is onderzocht door het CBS. Je kunt ook geen huis kopen, want je krijgt geen hypotheek. Mensen stellen het gewoon uit."

Vertrouwen

Dit is de dag sprak ook een zogenoemde 'twijfelmoeder' over dit onderwerp. Patricia de Ryck besloot uiteindelijk om aan kinderen te beginnen, maar twijfelde lang. Nu spreekt ze andere mensen die twijfelen: "Je hoort heel verschillende verhalen. Sommigen twijfelen door het financiële aspect, sommigen willen hun vrijheid niet kwijt, maar er zijn ook hele andere vraagstukken. Ze twijfelen bijvoorbeeld aan hun relatie", vertelt ze.

Als de overheid 'de basiszaken' goed zou regelen – genoeg huizen, goede kinderopvang – denkt De Ryck dat veel mensen overstag zullen gaan. "Mensen moeten wel vertrouwen hebben in de wereld om hen heen."

Oplossingen

Het vinden van oplossingen voor het probleem is best lastig, zegt politicoloog Simon van Teutem, die zich verdiepte in het onderwerp. "Er is eigenlijk heel weinig bewijs dat belastingmaatregelen om het krijgen van kinderen te stimuleren, echt werken", vertelt hij. "Vaderschaps- en moederschapsverlof en gratis kinderopvang, lijken niet zo'n groot verschil te maken in Westerse landen. Als je naar de OESO-landen kijkt, zijn uitgaven aan dit soort beleid verdrievoudigd, maar het geboortecijfer daalt overal. Het haalt heel weinig uit."

Van Teutem wijst op een culturele dimensie. "Een interessante uitkomst van onderzoek is dat landen waarin huishoudelijke taken beter worden verdeeld tussen vaders en moeders, een hoger geboortecijfer hebben", zegt hij, "maar het is lastig voor de overheid om dat te stimuleren."