Natuurfilmer Ruben Smit ging Lyme te lijf met zijn camera

"Ik was mijn scherpe blik kwijt", zegt Ruben Smit in Vroege Vogels. In zijn fotoboek Persoonlijk Landschap komt geen enkel dier voor. Het fotograferen vergt daarvoor namelijk een andere blik en die had Smit door lyme niet meer, legt hij uit. "Dat hele gefocuste, alerte, scherpe: dat was ik kwijt. Dat was mijn unique selling point, dat was wat ik het leukst vind en waar ik van leefde. Op het moment dat jouw blikveld letterlijk vertroebeld raakt, dan valt zo'n groot deel van jezelf weg, waardoor je jezelf niet meer bent."

'Ik was een soort vleermuis'

Smit kreeg migraine aanvallen en bleek de ziekte van Lyme te hebben. De variant van de natuurfilmer is die, waarbij de bacterie in de hersenen gaat zitten. Als reactie trok Smit zich terug. "Wat er eigenlijk gebeurde was, ik werd zo gevoelig voor licht en voor geluid dat ik niet meer in een mensenwereld kon zijn", legt hij uit. Het was een beangstigende periode, vertelt Smit. Thuis met zijn gezin leek het alsof er telkens 100 mensen op visite waren: "Zoveel herrie. En ik kon eigenlijk alleen maar in het donker naar buiten. Ik was een soort vleermuis. Dan had ik geen last van het licht en geluid."

Geluiden, licht en geuren: voor Smit komt het met een factor 10 heftiger binnen. "In het begin dacht ik dat ik gek was geworden", zegt de natuurfilmer. Maar na ongeveer vier maanden in het teruggetrokken bestaan, zittend in het donker, merkte Smit dat hij naar buiten moest, "ik dacht, dit gaat niet goed. Ik moet de natuur in, want thuis red ik het niet meer." Zo kwam het dat hij dagelijks een uur verticaal leefde in de buitenlucht, zoals hij het zelf omschrijft. Hij droomde ervan om weer beeld te gaan maken.

Analoog

Smit: "Het enige dat ik mee kon nemen was een analoge camera en de rolletjes werden naar Duitsland gestuurd om ontwikkeld te worden." Hij koos voor analoog omdat kijken op een beeldscherm onmogelijk was geworden voor hem. En zo, liep hij dagelijks met zijn camera een uurtje en maakte hij telkens één foto. En die foto's heeft hij gebundeld in het boek Persoonlijk Landschap.