'DELA vervalst deels vingerafdrukken van overledenen'

De klokkenluiders leggen uit dat dit gedaan wordt om nabestaanden en moederorganisatie DELA gerust te stellen. Een oud-medewerker uit het zuidwesten van het land: "DELA wil al jaren zoveel mogelijk vingerafdrukken hebben, maar soms lukt het niet om die af te nemen. Als iemand al langer overleden is of in het water heeft gelegen, dan is het onmogelijk. Dat hebben wij ook altijd keurig in het systeem gezet, maar als dat een paar keer op rij gebeurde kreeg je een klacht. Collega's die de verzorging van lichamen deden hebben daarom meerdere keren zelf hun vingerafdruk opgegeven."

'Er werd lacherig mee omgegaan'

Een medewerker uit het noordoosten van het land vertelt de redactie eenzelfde verhaal. "Wat mij echt tegen de borst stuitte was de lacherige manier waarop het gedaan werd. 'Oh we zijn hem vergeten, dan kan jij wel even de overledene spelen hè?' Er werd heel laconiek over gedaan, alsof het de normaalste zaak van de wereld was en daar heb ik echt wel een beetje wakker van gelegen. Terwijl ik daar bij stond heb ik wel eens gedacht dat ik het gewoon had moeten filmen, maar dat doe je niet uit respect voor de overledene."

Een medewerker uit het westen van Nederland maakte het zelf mee dat hij een klacht kreeg. "De politie had in een lijkzak een lichaam gebracht van iemand die voor de trein was gesprongen. Dat was zeker niet meer toonbaar en de politie had daarom de zak verzegeld. Wij hebben die zak dus dicht gelaten, maar kregen later van DELA wel een klacht, omdat we geen vingerafdrukken afgenomen hebben."

'Dit moet stoppen'

De medewerkers en oud-medewerkers die Radar sprak kennen elkaar niet. Wel hebben ze dezelfde reden om hun verhaal te doen. "Dit moet stoppen," zegt de één. Een ander, die nog steeds voor de organisatie werkt: "Zo'n sieraad is een ontzettend dierbaar bezit. Ik vergelijk het met de urn van m'n vader. Stel dat daar de as van een ander in zou zitten, dan zou dat vreselijk zijn. Je weet dan nooit of je het wel kunt vertrouwen. Er zijn nu mensen in Nederland die lopen nu met een sieraad rond met een vingerafdruk van iemand anders terwijl ze het idee hebben dat het een vingerafdruk was van hun dierbare." De klokkenluiders melden onafhankelijk van elkaar dat ze dit tientallen keren hebben zien gebeuren.

'Oneerlijke handelspraktijk'

Advocaat Eric Osinga van Osinga Advocatuur heeft de verhalen bekeken en trekt zijn conclusie. "Ik denk dat de handelswijze van DELA valt onder de Wet oneerlijke handelspraktijken. Mensen worden immers misleid tot het kopen van een product, zonder dat de koper alle relevante eigenschappen van dat product wordt verteld." In dit geval weet de koper dus niet dat de vingerafdruk eigenlijk van iemand anders is. "DELA zal vast stellen dat zij dit niet wist en dat het incidenten zijn. Ik betwijfel dat gelet op de verklaringen. Het lijkt erop dat het winstoogmerk het handelen bepaalde en je zou toch verwachten, juist van een uitvaartorganisatie, dat zij zich realiseert dat hun klanten zich vaak in een emotionele toestand bevinden. Het is dan wrang te constateren dat daar, zo lijkt het, niet altijd ethisch mee om wordt gegaan."

'Diep geschokt'

CDA Tweede Kamerlid Chris van Dam zegt "diep geschokt te zijn van het bericht dat DELA vingerafdrukken van eigen medewerkers of soms zelfs van andere overledenen aan nabestaanden verkoopt als de vingerafdruk van hun eigen overleden dierbare. Dit raakt aan frauduleus handelen en roept in hoge mate de vraag op onder welk toezicht dit soort uitvaartorganisaties hun diensten aanbieden. Dat ga ik per direct aan minister Dekker voorleggen. Commercie mag bij uitvaarten niet de boventoon gaan voeren".

DELA herkent zich niet in kritiek

Uitvaartorganisatie DELA wil niet reageren in de uitzending. DELA zegt dat voor 99,5% van de ondervraagde medewerkers deze situatie niet bekend is en dat zij nooit betrokken zijn geweest bij het fingeren van een vingerafdruk.

DELA laat aan de redactie van Radar op NPO Radio 1 weten zich niet te herkennen in de uitspraken van de klokkenluiders. "Geenszins zien we iets dat dit verhaal staaft. We hebben alles uit de kast getrokken om het te verifiëren. Dit heeft niks te maken met ons beleid en ik zie ook niet in waarom wij daar verantwoording over af hoeven te leggen", zegt Edzo Doeve. Wel zegt Doeve na een dag bellen het verhaal over de lijkzak te herkennen, maar omdat dit heeft plaatsgevonden bij een organisatie die voor DELA werkt voelt hij zich niet geroepen verantwoording hierover af te leggen.

Update

DELA gaat een onafhankelijk onderzoek laten uitvoeren naar aanleiding van de uitzending van Radar.

Update 19 maart 2019

In november heeft Radar op basis van meerdere bronnen gemeld dat uitvaartorganisatie DELA vingerafdrukken van overledenen heeft vervalst voor het maken van vingerafdruksieraden voor nabestaanden. Naar aanleiding van die uitzending heeft DELA opdracht gegeven aan International Security Partners om onderzoek te doen binnen DELA. Nu, vier maanden later, presenteert DELA deze onderzoeksgegevens. Uiteraard heeft Radar deze resultaten uitvoerig bekeken, maar middels dit onderzoek kan DELA niet garanderen dat alle door DELA afgenomen vingerafdrukken van overledenen inderdaad de juiste vingerafdrukken zijn. Het is namelijk onmogelijk om de vingerafdrukken van overleden mensen te controleren nadat zij begraven of gecremeerd zijn.

Reageren?

Dat kan onder dit artikel op de website van Radar of plaats een reactie op de Facebookpagina van Radar. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar.