Schouten presenteert stikstofwet, maar gaat de wet het halen?

"In die wet wordt vastgelegd hoeveel stikstofuitstoot er toegestaan is. Over tien jaar moet er 26 procent minder uitstoot zijn dan nu het geval is. Ook de manieren waarop staan vastgelegd in de wet", vertelt Wilma Borgman in Met Het Oog Op Morgen. Volgens Schouten zijn er nu wel concrete maatregelen waardoor er weer gebouwd kan worden.

De coalitie is zelfs zo positief over de wet dat zij er vanuit gaan dat zij het gestelde doel met de maatregelen gaan halen. De politici laten daarbij weten goed in de gaten te houden of ze het daadwerkelijk gaan halen, wanneer dit niet het geval is zal de wet moeten worden aangepast.

Flink pakket, maar doelstelling komt niet in de buurt van advies

In het pakket is zes miljard euro vrijgemaakt om de boeren uit te kopen, daarin is ook geld vrij gemaakt voor zogenoemde 'kringlooplandbouw', kijken ze naar natuurverbetering, schone stallen en is er tot slot ook geld vrij voor de bouwsector om elektrische voertuigen te kopen. Dat alles moet ertoe leiden dat die 26 procent afname wordt gehaald.

Eerder kwam de commissie Remkes met een vernietigend rapport, waarin stond dat er drastische maatregelen nodig zijn om de stikstofuitstoot naar beneden te krijgen. "In dat rapport stond dat de uitstoot met de helft naar beneden moest, om zo de natuur te redden. Het Kabinet gaat daar echter niet in mee. Zij kijken niet naar wat er uitgestoten wordt, maar juist naar wat er neerdaalt. Bovendien zijn de drastische maatregelen van Remkes niet haalbaar."

Die maatregelen zouden namelijk tot teveel frictie leiden binnen de bouw- en landbouwsector. Daarnaast zouden die maatregelen financieel ook niet haalbaar zijn. "Als je bijvoorbeeld de veestapel drastisch zou inkrimpen, zou dat nog veel meer geld gaan kosten."

Boeren lijken vrijwilligheid te hebben bedongen

De boeren hebben ook flink van zich laten horen, het is dus de vraag hoeveel effect die protesten hebben gehad. In ieder geval valt te constateren dat de mate van dwang voor een groot deel uit de wet is gehaald. "Dat zie je in ieder geval bij het uitkopen van veehouderijen die dicht bij een natuurgebied gelegen zijn. Het gaat allemaal op basis van vrijwilligheid. De vraag is vervolgens of je dan wel bereikt wat je voor ogen hebt."

Toch valt er tussen de regels door te lezen dat er meer mogelijk is. Er kan in het uiterste geval namelijk worden afgeweken van die vrijwilligheid. "D66 gaf namelijk al te kennen dat het in het beginsel gaat om vrijwilligheid. Daar ligt dan ook de nadruk op: in het beginsel. Er is dus meer mogelijk voor het kabinet wanneer het nodig is."

Het is echter nog maar de vraag of de wet het gaat halen in de Tweede Kamer. Met de spoedwet had Schouten de steun van kleinere partijen op rechts, nu lijkt dat wederom de enige reddingsboei te zijn voor de minister. Zeker omdat partijen op links geen brood zien in de wet.

Links wil niet mee met de wet

Dat is met name te horen in de reactie van GroenLinks-kamerlid Bromet. "Wij zitten al anderhalf jaar te wachten op maatregelen. Dan komt vandaag de wet die alles moet oplossen, maar die gaat het niet oplossen. Alle deskundigen hebben gezegd dat de uitstoot gehalveerd moet worden en het kabinet komt met 26 procent. Er worden miljarden uitgegeven, maar de natuur is niet gered."

Bromet denkt dan ook dat de wet ongetwijfeld tot rechtszaken zal leiden, en dat die wet nu niet juridisch houdbaar is. Zij denkt dan ook dat er in de veestapel gesneden zal moeten worden, wil de wet niet stranden bij de rechter. Haar angst is daarom dat het Kabinet weer van voren kan beginnen. Ook de PvdA deelt die angst.

Schouten wil echter van niets weten zij zoekt namelijk naar draagvlak. Zij denkt dat de partijen op links geen keuze hebben, gezien er nu te weinig gebouwd kan worden. Dat komt juist doordat de situatie nu niet houdbaar is. De minister heeft in ieder geval haast, zij zal voor 1 januari de wet door de Eerste en de Tweede Kamer moeten loodsen. Het wordt dan erop of eronder voor Schouten.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.