Steeds meer levertransplantaties door overgewicht

Volgens Mariël Croon, directeur van het MDL Fonds, hebben veel mensen leverproblemen zonder het te weten. "Zo’n vier miljoen Nederlanders kampen met leverklachten, vaak zonder symptomen. Dit is zorgelijk, want er is een tekort aan donoren. Mensen overlijden op de wachtlijst."

Leververvetting: een sluipend proces

Hoogleraar Harry Janssen van het Erasmus MC legt uit dat leververvetting een langzaam proces is. "Ongeveer 30% van de bevolking heeft leververvetting, wat kan leiden tot ontstekingen. Gezonde levercellen worden dan vervangen door bindweefsel, waardoor de lever verschrompelt en uiteindelijk niet meer functioneert." Dit proces kan 20 tot 30 jaar duren en vaak merken mensen pas laat dat hun lever beschadigd is.

Een patiënt die een transplantatie onderging, herinnert zich het moment waarop het misging: "Ik zakte in de trein in elkaar en werd met spoed naar het ziekenhuis gebracht. Ik woog toen zo’n 140 kilo."

Ook donoren kampen met vervette levers

Niet alleen het aantal patiënten neemt toe, ook het aantal donoren met een vervette lever stijgt. "We zien steeds vaker dat gedoneerde levers zelf al te vet zijn, waardoor ze niet bruikbaar zijn voor transplantatie", zegt Janssen. Dit vergroot de problemen, want naast de stijgende vraag zijn er steeds minder gezonde donorlevers beschikbaar.

Een levertransplantatie is ingrijpend en niet zonder risico’s. "Een donor en ontvanger moeten matchen, en na de operatie blijft een patiënt levenslang afhankelijk van medicatie. Er is ook altijd kans op complicaties", benadrukt Croon.

Voorkomen is beter dan genezen

Toch is leververvetting in veel gevallen te voorkomen. "Mensen hebben veel zelf in de hand", zegt Croon. "Meer bewegen, meer groente en vezels eten, en minder suiker en bewerkt voedsel kunnen al veel verschil maken."

Mensen met overgewicht, diabetes type 2 of een hoog cholesterol kunnen hun levergezondheid laten checken in het ziekenhuis. "Hoe eerder een probleem wordt ontdekt, hoe beter het te behandelen is", aldus Croon.