Jongeren straffen met Law & Love: in Amsterdam-Zuidoost werkt het

Oog voor de mens

Bij Law and order denk je volgens Jadnanansing alleen maar aan straffen. Maar aan de mens erachter en aan het hele verhaal eromheen, daar is dan volgens haar geen oog voor. "Als een jongen in mijn stadsdeel bijvoorbeeld een brood steelt uit de Albert Heijn, is dat verschrikkelijk en verdient hij straf. Maar wat als je in gesprek gaat met zo’n jongere?"

Wanneer uit dat gesprek blijkt dat hij dit uit balorigheid doet, vindt Jadnanansing dat nagedacht moet worden of er in het stadsdeel bijvoorbeeld wel voldoende jeugdhonken zijn. "Maar het zou ook kunnen zijn dat het antwoord is: 'Ik heb dit gedaan omdat we thuis geen eten hebben'". Jadnanansing vindt dat zij zich dat dan als stadsdeelvoorzitter aan moet trekken. Dan komt volgens haar het gedeelte 'love' in Law and Love. "En dan vraag je: heeft jouw moeder alle voorzieningen van wat wij hebben in dit stadsdeel wel voor ogen?"

Achter schoolverzuim zit wereld aan verhalen

Nog voor de strafmaat wil Jadnanansing dat er gekeken wordt naar de mens. Ze heeft het hier niet over zware vergrijpen. "Daar moet het strafrecht gewoon haar werk doen." Het gaat Jadnanansing om de kleinere zaken die bijvoorbeeld ook bij de buurtrechter komen, zoals schoolverzuim. "Je denkt dat het een klein onderwerp is, maar daar zit een wereld aan verhalen achter. Schoolverzuim is een van de grootste indicatoren voor vervelend gedrag in de samenleving op latere leeftijd." Daarom is het volgens Jadnanansing heel belangrijk dat aan te pakken. In plaats van ze boetes op te leggen, wil ze hen doorgronden.

Van uitspraak naar nieuw vak

Jadnanansings uitspraken over deze aanpak zorgden ervoor dat ze aan de Vrije Universiteit in Amsterdam een nieuw vak introduceerden: Law & Love Rebuilding Justice. Gertjan Slump is criminoloog, werkt aan vernieuwingen in het strafrecht en geeft gastlessen bij het vak Law & Love aan de VU, en zegt erg blij te zijn met dit nieuwe vak. "Het raakt aan waar wij met heel veel mensen in Nederland mee bezig zijn: het herstelrecht in het strafrecht verder inbedden."

Herstelrecht

Bij herstelrecht wordt er niet alleen gekeken naar vergelding, maar wordt ook gekeken naar wat naar wat mensen nodig hebben om met elkaar verder te komen. "Ik vind dat Law & Love dat heel mooi weergeeft", zegt Slump. Het zijn volgens hem de twee dingen die we nodig hebben om op een rechtvaardige manier in Nederland te denken over criminaliteit in deze samenleving.

Een van de verschijningsvormen van het herstelrecht is de jongerenrechtbank in Amsterdam-Zuidoost. "Wat we jongeren daar leren is de vraag: wat is er voor nodig zodat je weer samen door die ene deur van school kunt als er iets is gebeurd waardoor je in een conflict van elkaar verwijderd bent? Dus hoe kun je het weer goedmaken en afspraken maken voor de toekomst?"