Schouten vindt net op tijd steun bij oppositie voor stikstofwet

"Als de wet er nu daadwerkelijk komt, betekent dat dat er weer veel meer gebouwd kan worden de komende tijd. Begin volgend jaar al. En dat er ook vijf miljard euro vrijkomt, waarvan drie miljard voor de beperking van de stikstofuitstoot en nog eens twee miljard voor natuurherstel. Je zou het bijna vergeten, maar dit was het grootste hoofdpijndossier van politiek Den Haag voordat de coronacrisis uitbrak. Dat hier nu een akkoord over komt, dat is echt wel groot nieuws", zei politiek verslaggever Wilco Boom in het NOS Radio 1 Journaal.

Hoofdpijn voor de landbouw

In de wet wordt vastgelegd dat in 2025 40 procent en in 2035 zo'n 74 procent van stikstofgevoelige natuur weer helemaal gezond is. Ook komt er compensatie voor bepaalde landbouwbedrijven die extra last ondervonden van het verbieden van de soepele stikstofregels. En er komt 20 miljoen extra voor woningbouw en dan vooral voor zorgbuurthuizen, zo is afgesproken met de drie partijen.

Farmers Defence Force zegt in een reactie te verwachten dat er harde acties volgen. De boerenactiegroep concludeert dat er "niks voor de landbouw" is geregeld behalve een verzwaring. De doelen zouden onhaalbaar zijn.

De Nederlandse Melkveehouders Vakbond is eveneens niet te spreken over de deal. De bond zegt eerder bezorgd dan gerustgesteld te zijn. De NMV pleit voor innovatie en niet voor uitkoop.

"Ik denk dat voor de landbouw de hoofdpijn zeker nog niet over is. Er ligt nu wat, maar het roept meer vragen op dan dat het antwoorden geeft. Als mevrouw Schouten slim geweest was, had ze anderhalf jaar geleden al met de landbouw aan tafel gezeten en het plan wat er klaar lag overgenomen. Dan hadden we nooit zo ver in deze idiote waanzin door moeten lopen" ,aldus Jeroen van Maanen van de NMV.

Tijdelijke maatregelen

Minister Schouten is al sinds mei 2019 met de stikstofproblemen bezig. Toen verbood de Raad van State het soepel verlenen van bouw- en landbouwvergunningen rondom natuurgebieden. Door de uitstoot van stikstof wordt de natuur te veel aangetast en dat is tegen Europese regels.

Met veel moeite lukte het minister Schouten eind 2019 een tijdelijke spoedwet door het parlement te krijgen, met steun van een gelegenheidscoalitie van Groep Otten, 50Plus en SGP. In deze spoedwet stonden allemaal tijdelijke maatregelen die op 1 januari 2021 verlopen.

Bouwprojecten

In oktober kwam Schouten met haar definitieve Wet stikstofreductie en natuurverbetering, waarin staat dat de stikstofuitstoot in 2030 26 procent lager moet liggen dan nu. Ze wil zo regelen dat er niet alleen minder stikstof in de natuur komt, maar dat er ook bouwprojecten kunnen doorgaan. Want door de strengere stikstofregels moesten veel bouwprojecten worden opgeschort, terwijl er een groot woningtekort is. Voor de woningbouw wordt 1 miljard extra uitgetrokken.

Op Schoutens cijfer van 26 procent kwam veel kritiek. Een commissie had al maanden eerder gezegd dat het 50 procent moest zijn. Maar de minister zegt dat 50 procent financieel en maatschappelijk lastig haalbaar is. Tegen de stikstofmaatregelen is fel protest bij boerenorganisaties, die er weinig voor voelen om hun bedrijf te verkopen, al is het vrijwillig.

Vraagtekens

Van de oppositiepartijen GroenLinks en PvdA kon Schouten niet op steun rekenen, omdat zij vinden dat er te weinig wordt gedaan aan het herstel van de beschadigde natuur. De hulp van de PVV en Forum voor Democratie was uitgesloten, omdat die vraagtekens zetten bij de omvang van het stikstofprobleem.

De Tweede Kamer zal waarschijnlijk nog deze week over de stikstofwet debatteren. In het nieuwe jaar volgt de Eerste Kamer, maar Schouten kan in ieder geval verzekerd zijn van voldoende steun.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.