Waarom we naar horrorfilms kijken: 'Angst is erg sterke emotie'
- Nieuws
- Waarom we naar horrorfilms kijken: 'Angst is erg sterke emotie'
Horror: het is een genre waarin walging en plezier hand in hand lijken te gaan. Waar zit ‘t hem in dat we niet mét maar ook niet zonder deze gruwelijkheden kunnen? We bespraken het genre en de geschiedenis ervan met mediawetenschapper Dan Hassler-Forest in Villa VdB.
Video niet beschikbaar
Het moderne horrorgenre
De moderne horrorfilm ontstond met films zoals Psycho, legt Hassler-Forest uit: "Psycho was revolutionair omdat het enge niet langer een monster was, maar een mens die zonder duidelijke reden anderen kwaad deed." Dit aspect maakt moderne horror intrigerend en angstaanjagend; het idee dat het gevaar alledaags en onvoorspelbaar is. Een persoonlijke favoriet van Hassler-Forest, The Texas Chainsaw Massacre, tilt dit concept naar een hoger niveau: "Die film gaat over het irrationele, en dat trekt het genre tot in het extreme."
Horror als spiegel van de maatschappij
Naast het angstaanjagende verhaal, hebben horrorfilms vaak een diepere maatschappelijke laag. Volgens Hassler-Forest weerspiegelen ze vaak de zwaktes van de samenleving. Het zombiegenre bijvoorbeeld symboliseert de obsessie met consumeren, waarin zombies een metafoor zijn voor ongeremde consumptiedrang: "Een zombie consumeert zonder grenzen, en elke zombiefilm stelt daarmee de vraag hoe wij onszelf onderscheiden van deze onophoudelijk consumerende wezens."
Ons lichaam als thema
Het lichaam als kwetsbaar en vergankelijk thema komt vaak terug in horror. Films zoals Saw confronteren ons met de fragiliteit van het menselijk lichaam. "Ingewanden en uit elkaar vallende lichamen maken ons bewust van onze eigen kwetsbaarheid," aldus Hassler-Forest. Volgens hem raakt horror een gevoelige snaar omdat het ons fysiek laat reageren, en dat is anders dan bij een comedy: "Angst is een veel grotere en sterkere emotie dan vreugde. Dus als we blij zijn en we moeten lachen om een comedy, dan is dat leuk. Maar het doet niet zo heel veel met ons."
Als we bang worden, dan gebeurt er veel meer: "Dan gaan we zweten, ons hart gaat sneller kloppen, onze hersenactiviteit neemt toe. Vandaar dat mensen ook in de bioscoop weglopen of moeten overgeven in de bioscoop omdat ze fysiek een reactie voelen op wat die film met ze doet."
Van Stranger Things naar zwaardere horror
Niet iedereen is meteen klaar voor zware horror. Hassler-Forest vergelijkt het met Franse kaas: "Daar begin je ook met een milde brie, niet gelijk met een roquefort. Je werkt langzaam je weg naar de sterkere smaken." Voor wie nieuw is in het genre, is Stranger Things een goede eerste stap. Ook klassiekers zoals Alien vormen volgens Hassler-Forest een ideale brug vormen naar intensere horror.
De aantrekkingskracht van angst
Waarom gaan mensen dan toch naar films waarvan ze weten dat ze hen angstig maken? Hassler-Forest vergelijkt het met de Efteling: "Je weet dat de Baron eng is, maar dat maakt hem juist aantrekkelijk. Het verlangen om te voelen, om te ervaren en uitgedaagd te worden, maakt horror aantrekkelijk."
Villa VdB
Villa VdB (Omroep MAX) hoor je van maandag t/m donderdag van 14.00 tot 15.30 uur op NPO Radio 1. Gepresenteerd door Jurgen van den Berg.