Een nieuwe munt bij hyperinflatie: is dat slim?

De afgelopen tijd zijn de prijzen enorm gestegen in Venezuela. Er kon bijna nergens meer met contant geld worden betaald, kassa's konden alle nullen niet meer aan. Voor de nieuwe munteenheid zijn vijf nullen geschrapt: het nieuwe biljet van 500 bolivar is 50 miljoen oude bolivar waard.

"Alleen een nieuwe munteenheid invoeren lost niets op", vertelt Bouman in Met het Oog op Morgen, "maar je ziet wel bij landen die in het verleden hyperinflatie hebben gehad dat een nieuwe munt onderdeel is van het herstel."

De volgende stap? Zorgen voor een goede koppeling. "In de oude valuta hebben mensen geen vertrouwen meer, dus je moet de nieuwe munteenheid koppelen aan iets waar mensen wel vertrouwen in hebben. De dollar of goud bijvoorbeeld." De bolivar soberano is gekoppeld aan een cryptomunt die wordt gedekt door de oliereserves.

Wat is hyperinflatie eigenlijk?

Een echte harde definitie van hyperinflatie is er niet, vertelt Bouman. "Het kan in alle gradaties voorkomen." Moeder der alle hyperinflaties is de torenhoge inflatie in de Weimarrepubliek na de Eerste Wereldoorlog. Maar het kan veel erger, zoals in het Hongarije van 1945 en 1946. Bouman: "Op het hoogtepunt verdubbelde de prijs elke 15 uur."

In landen die kampen met hyperinflatie ontstaat vaak een levendige alternatieve economie. Mensen gaan dollars verhandelen of spullen ruilen. Een logische keuze. Maar of het zo handig is? Lang niet altijd. "Je kan hier niet voor altijd een hele economie op indelen. Als ik brood wil kopen en de bakker wil nieuwe schoenen, dan moet ik maar net schoenen hebben."

Vertrouwen, vertrouwen, vertrouwen

Uiteindelijk is het dus zaak om de officiële economie en bijbehorende munt weer op een gezond peil te krijgen. Venezuela is al een eind op weg: een nieuwe munt met een koppeling aan een product? Check. Alleen de eindstreep is nog niet in zicht. Er ontbreekt namelijk nog één cruciaal ingrediënt: vertrouwen.

"Op zich is de soberano gekoppeld aan iets dat heel waardevol is, maar zolang er geen vertrouwen is in de regering en de centrale bank, gaat het allemaal niet werken."

Daarom moet Venezuela vertrouwen zien te 'lenen' volgens Bouman. Door een buitenlandse bankdirecteur aan te stellen bijvoorbeeld. "Als mensen het economische spelletje van de regering door hebben, geloven ze de bestaande regering en de waarde die zij aan valuta geeft niet meer. Je moet er dus een buitenlandse partij bij halen die bepaalt hoeveel de bankbiljetten waard zijn." Een lastige keuze volgens Bouman, want een land moet hier veel soevereiniteit voor opgeven.