Wie in Rutte III legt buitenlandse financiering van moskeeën aan banden?

Grote ophef toen Nieuwsuur eind april onthulde welke moskeeën in Nederland geld hebben ontvangen uit het buitenland. Dat er moskeeën zijn die geld ontvingen van Golfstaten mocht geen verrassing zijn, maar welke het waren was niet eerder publiekelijk gedeeld. Ook onthulde Nieuwsuur schokkende preken met onwenselijke uitspraken over onder meer meisjesbesnijdenis, joden en christenen.

Al jaren vroeg de Tweede Kamer om transparantie aan het kabinet, maar dat bleef altijd uit. In het belang van de diplomatieke betrekkingen met landen als Saudi Arabië, Qatar en Kuweit wilde het Ministerie van Buitenlandse Zaken die informatie niet openbaar maken. Wel is de Tweede Kamer vertrouwelijk geïnformeerd over buitenlandse geldstromen aan Nederlandse moskeeën.

Maar wat kan een minister van integratie zoals Wouter Koolmees nou doen aan de jarenlange wens van de Tweede Kamer om financiering van moskeeën uit 'onvrije' landen aan banden te leggen? "Het kabinet is op zoek naar juridische grondslag om gemeentes meer perspectief te geven om in te grijpen. Maar wat doe je als het gaat om preken die onwenselijk zijn en niet strafbaar?", zo stelde Minister Koolmees in het Kamerdebat.

Hoewel het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waar de portefeuille integratie sinds het vorige kabinet is ondergebracht, een coördinerende rol heeft in het hele dossier van buitenlandse financiering van moskeeën, deden er nog twee bewindspersonen mee in het debat met de Tweede Kamer. Stef Blok (VVD) als minister van Buitenlandse Zaken, van het ministerie wat onder Bert Koenders (PvdA) al nul zin had in transparantie, en Sander Dekker (VVD) de minister voor rechtsbescherming. Die laatste is nu bezig met wetgeving om buitenlandse geldstromen transparant te maken, zo werd gemeld.

Justitie en Veiligheid

Maar wat is er dan de afgelopen jaren gebeurd op het ministerie van Justitie en Veiligheid, voorheen bekend als Veiligheid en Justitie? In 2013 werd al aangedrongen bij toenmalig Minister Ivo Opstelten (VVD) op onderzoek naar buitenlandse financiering van moskeeën. In 2015 werd een overheidsonderzoek daarnaar vroegtijdig gestaakt. In 2016 kondigden Koolmees' voorganger Lodewijk Asscher (PvdA) en Opsteltens opvolger Ard van der Steur (VVD) aan met nieuwe wetgeving te komen om buitenlandse donaties aan Nederlandse stichtingen te reguleren.

Daar is Sander Dekker (VVD) dus nog steeds mee aan het knutselen.

Tijdens het Kamerdebat gaf Minister Koolmees toe dat zijn ministerie in gebreke is gebleven bij het juist en tijdig informeren van gemeentes. Maar wie is verantwoordelijk voor de wetgeving waar de Kamer om vraagt? Is dat niet het Ministerie van Justitie en Veiligheid waar VVD’ers al die jaren de scepter zwaaien? VVD Tweede Kamerlid Bente Becker spreekt vooral Minister Koolmees (D66) aan in haar tweet. Maar wellicht waren toen haar aantal tekens al op…

Bertine Moenaff is politiek redacteur en samensteller voor Dit is de Dag.

Luister hier het debat terug tussen Gert Jan Segers (CU) en moskeebestuurder Jacob van der Blom over de wenselijkheid van buitenlandse financiering.