Nederland steunt het voorstel om Oekraïne kandidaat-lid te maken van de Europese Unie

Wat heeft Oekraïne aan het potentiële lidmaatschap? "Heel concreet hebben ze er niks aan", vertelt universitair hoofddocent internationale betrekkingen Laurien Crump in Nieuws & Co. "Waar het om gaat is perspectief. Hoe komt Oekraïne deze oorlog uit en waar kan het dan naartoe op een manier waar het zich nog meer kan distantiëren van Rusland en het zich gesteund weet van de EU-lidstaten? Daarnaast is het ook belangrijk voor het moreel. Dat de EU dit signaal uitzendt van: in principe kunnen jullie bij ons horen."

EU-lid

"Als de EU hen nu had afgewezen als kandidaat zou dat echt een klap in het gezicht zijn van de Oekraïners zijn", zegt Crump.

De EU heeft wel verschillende voorwaarden gesteld aan het EU-lidmaatschap. De corruptie in het land moet worden aangepakt en de rechtsstaat moet worden verbeterd. "Het wordt echt een lang termijn iets. Neem Turkije dat al sinds 1999 kandidaat-lid is. We hebben het over een land dat nu in oorlog is, op dit moment is het sowieso hypothetisch. Een land in oorlog kan je niet toetreden tot de EU, we weten niet hoe lang die oorlog gaat duren. Het is ook waarschijnlijk dat er allerlei infrastructuur verzwakt wordt door de oorlog. Oekraïne heeft nu een nog langere weg te gaan dan het Oekraïne voor deze oorlog. Dan hebben we het over jaren dan niet decennia."

Meningen

Niet ieder EU-lid is het eens met de toetreding van Oekraïne. Zo willen Denemarken en Portugal op dit moment het voorstel niet steunen. "Aan het begin van de oorlog was de EU buitengewoon eensgezind. Toen ging het ook nog dat Rusland Kiev dreigde in te nemen. Nu gaat het over de Donbas en zie je dat er verschillende leiders binnen de EU zijn gaan schuiven", legt Crump uit. “

"Het kan zijn dat de anderen landen, net als Nederland, ook bakzeil gaan halen en toch voor volgende week donderdag een draai gaan maken. Geen enkel EU-lid wil bekend gaan staan als het land dat Oekraïne de EU in wil hebben. Dat is door die oorlog buitengewoon pijnlijk. Je wijst een land af dat nu onderop ligt. Maar er is maar één veto nodig en het kandidaat lidmaatschap gaat niet door."

Eensgezind

Als Oekraïne geen kandidaat kan worden, levert dat nog meer problemen op. "De verdeeldheid binnen de EU wordt dan echt heel erg zichtbaar. De komende week wordt daarin echt heel spannend en ik denk dat erg veel druk gaat worden uitgeoefend om te zeggen: die verdeeldheid is voor onze eigen veiligheid en eigen vrede echt funest. We moeten een gesloten front richting Poetin laten zien. Ik denk ook dat dat de reden is dat Hoekstra en Rutte omgedraaid zijn."

Het zal het imago van de EU schaden. "Als dit nu niet lukt, dan is dat wel echt een blamage en een teken dat de EU, zelfs met Rusland als gemeenschappelijke vijand, niet de gelederen kan sluiten. Dat zou op dit moment wel echt schadelijk zijn."

Rusland

Crump: "Rusland zal er niet blij mee zijn. Poetin heeft al een speech gegeven waarin tegen de EU aantrapte. Hij zag de EU-lidstaten als vazallen van Amerika en hij had het erover dat het Westen zich aan het isoleren is. Hij keert alles ondersteboven. Voor Poetin zijn alle associaties tussen Oekraïne en het Westen bedreigend. Ondertussen ziet het ernaar uit dat Finland en Zweden lid worden van de NAVO en dus dat militaire front ook steeds groter wordt. Het zal zeker tegen de zere been van Poetin zijn, maar ik denk niet dat hij op korte termijn denkt: oh een gesloten front, wat spannend, ik ga mijn troepen terugtrekken uit de Donbas. Ik denk dat hij eerder denkt: we moeten extra terrein gaan winnen in de Donbas voordat ze ons vanuit het Westen onder de voet lopen. Hij zal nu nog meer gestimuleerd worden voelen om elders help te gaan zoeken."