Dubbelspion George Blake overleden

"Hij heeft tien jaar van zijn leven gegeven als dubbelspion en dat had hij puur uit idealisme gedaan en niet uit 'geldelijk gewin'. Maar hij vertelde eens dat hij al na een week tot de conclusie kwam dat waar hij al die jaren voor gestreden had, het ideaal van het communisme, dat dat een grote mislukking was en dat Rusland helemaal niet dat paradijs was waar hij in geloofde", zei mediaondernemer Derk Sauer in NOS Met het Oog op Morgen.

Internationaal

Blake, in 1922 geboren in Rotterdam in een gezin met een Britse vader en een Nederlandse moeder, raakte door een communistische neef al op jonge leeftijd geïnteresseerd in de ideologie. In de Tweede Wereldoorlog was Blake koerier in het Nederlandse verzet. In 1942 ontvluchtte hij Nederland en ging hij in Engeland voor MI6 werken.

Als geheim agent werd hij naar Korea gestuurd, en kwam hij tijdens de Koreaanse Oorlog (1950-1953) in een gevangenis in het communistische noorden terecht. Daar las hij de boeken van Karl Marx, een van de grondleggers van het communisme, en besloot hij zijn diensten aan te bieden aan de KGB.

Na zijn vrijlating stuurde MI6 hem in 1955 naar Berlijn om Sovjet-agenten als dubbelspion te rekruteren. Tegelijkertijd informeerde hij de Russische geheime dienst over Britse en Amerikaanse operaties. Hij verried de gegevens van zo'n veertig MI6-agenten aan de Sovjets.

Ontmaskerd en ontsnapt

In 1961 werd Blake ontmaskerd, teruggeroepen en door de Britse justitie aangehouden. Hij kreeg een gevangenisstraf van 42 jaar. Vijf jaar later wist hij met hulp te ontsnappen via een touwladder over de gevangenismuur. Twee vredesactivisten smokkelden hem vervolgens naar de DDR. Van daaruit ontkwam hij naar de Sovjet-Unie.

Daar werd Blake als een held ontvangen en onderscheiden met onder meer de Orde van Lenin, de Rode Vlag, de Eerste Klasse van de Patriottische Oorlog en de Orde van Vriendschap. Hij bracht de rest van zijn leven in Rusland door.

In 1999 interviewde journalist Hans Olink hem urenlang in Moskou. Het interview werd datzelfde jaar nog uitgezonden door het radioprogramma OVT van de VPRO.

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.