5 vragen over: Rijksrecherche start onderzoek naar lek over het OMT-advies

Het is niets nieuws: voor elke persconferentie lekken de plannen uit. Waarom wordt er juist naar het lek over het openen van de scholen wél onderzoek gedaan?

"Er wordt over het algemeen veel gelekt, denk bijvoorbeeld aan de stukken rondom Prinsjesdag. Maar deze crisis en het gewicht van de beslissingen is een stuk zwaarder, waardoor er meer aandacht is voor wát er gelekt wordt. Het lekken van deze ambtsgeheimen mag niet, maar gebeurt vaak toch."

"Wellicht dat er nu concretere aanwijzingen zijn en daarom nu een onderzoek wordt ingesteld. Maar het zou ook kunnen dat ze een daad willen stellen tegen het continu willen lekken."

Wat kunnen we van het onderzoek verwachten en hoe gaat de Rijksrecherche te werk?

"Het is niets nieuws om na een lek een onderzoek in te starten", vertelt Adriaanse. "Vaak worden er dan een paar mensen ondervraagd en is de conclusie dat het lek niet gevonden is. Dat komt voor een deel omdat journalisten het verschoningsrecht hebben en hun bronnen niet prijs te hoeven geven."

"Het is interessant wie er door de rijksrecherche ondervraagd gaat worden. Dit advies circuleerde zaterdag bij een kleine groep mensen binnen de politiek en ambtelijke toplaag."

Wat is de functie van het voortijdig lekken van informatie?

Volgens Adriaanse zijn er twee redenen waarom mensen lekken. "De eerste hebben we afgelopen weekend gezien: namelijk om politiek wenselijke redenen. Door te lekken hopen mensen besluitvorming te beïnvloeden. De tweede reden is om misstanden te kunnen onthullen."

Waar komt het lek vandaan? Is het de politiek of het OMT?

Adriaanse denk in ieder geval niet het OMT. "Het OMT was erg verdeeld over het advies om de scholen te open. De voorstanders van schoolopening hebben die de afgelopen dagen erg mondig waren hebben het meeste belang hierbij gehad. Op vrijdag na de ministerraad zei Wobke Hoekstra al dat de scholen zo goed als zeker open zouden gaan, daar was op dat moment geen besluit over genomen. Maar dit zette wel extra druk op het kabinet."

Verwacht je dat dit onderzoek ervoor gaat zorgen dat betrokken hun kaken voortaan op elkaar houden en niet meer gaan lekken?

"Als journalist hoop ik dat natuurlijk niet", vertelt Adriaanse. "Er is het afgelopen jaar al erg veel gedaan door ministeries om lekken te dichten. Onder andere door informatie minder breed te verspreiden en het minder makkelijk toegankelijk te maken. Maar er zullen altijd mensen zijn die informatie blijven lekken voor politiek wenselijke redenen. Maar het is ook belangrijk dat mensen zich veilig genoeg voelen om bij een groot misstand ook te kunnen lekken."

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.