EOD ziet steeds vaker zelfgemaakte bommen

“Als we kijken naar dit jaar hebben tot nu toe zeventien incidenten gehad waarbij gebruik werd gemaakt van zelfgemaakte explosieven”, vertelt EOD-majoor Peter in het NOS Radio 1 Journaal. “Dat was in 2021 elf stuks, dus we zitten nu ruim boven het aantal van vorig jaar.”

Bommen

“Dit zijn explosieven die mensen zelf maken. Je moet dan denken aan een soort zak die gevuld wordt met zelfgemaakt springstof of een bijvoorbeeld een hoofdlading met kruid dat uit vuurwerk komt”, legt de majoor uit. “Dat is eigenlijk een verschuiving ten overstaand van de voorgaande jaren. Daar zagen we dat dit soort aanslagen werden uitgevoerd met handgranaten.”

“Niet alle bommen gaan af. Met name in het verleden werden de handgraten gebruikt en die waren afkomstig uit het voormalige Oostblok. Daar zag je dat ongeveer de helft niet deed wat hij zou moeten doen. Als we kijken naar de explosieven die nu worden gemaakt, daar gaat het merendeel van af. Degene die we aantreffen die niet zijn afgegaan, de reden daarvan ligt vaak bij het feit dat de dader wordt gestoord tijdens zijn actie.”

Ingrediënten

Het is volgens de majoor lastig te zeggen waar alle spullen vandaan komen waarmee mensen deze bommen kunnen maken. “Wel staat vast dat een deel van de zelfgemaakte explosieven zijn gevuld met de inhoud van illegaal vuurwerk. Die zijn vooral in de decembermaand op veel plekken ter wereld te krijgen.”

Onschadelijk

Het is voor de EOD lastig om de bommen onschadelijk te maken. “Waar we in het verleden te maken hadden met handgranaten, die zijn fabrieksmatig aangemaakt, daar zijn natuurlijk kwaliteitscontroles voor en wij hebben het boekwerk ervan waarin we kunnen zien hoe het explosief werkt. Dat hebben we niet van de zelfgemaakte explosieven”, vertelt de majoor. “Het is zowel voor het personeel van de EOD moeilijker om klaar te maken en dat zorgt voor een grotere impact op de omgeving. Denk daarbij aan ontruimingen. We hebben geen boeken waarin we kunnen zien hoe die dader dat zelf in elkaar heeft geknutseld. Wat dat betreft neemt het gevaar zeker toe.”

Zwaarte

Ook zijn de zelfgemaakte explosieven een stuk gevaarlijker. “Als we kijken naar de gemiddelde handgranaat zit daar zo’n veertig gram aan springstof in. Als we kijken naar de zelfgemaakte explosieven dan zit je toch al snel tussen de zeshonderd en duizend gram. Dat is dus een forse stijging qua inhoud.”

“Het kan zo zorgen voor een ander schadebeeld. Een handgranaat is er natuurlijk voor bedoeld om iemand te verwonden. Dit soort explosieven kunnen het doel hebben om heel veel druk op te bouwen, waardoor je een heel ander schadebeeld krijgt. Bij woningen kan dit tot forse schade leiden. Dat hebben we in de geschiedenis goed kunnen zien.”