Zijn zij-instromers de oplossing voor het lerarentekort?
- Nieuws
- Zijn zij-instromers de oplossing voor het lerarentekort?
Het groeiend lerarentekort blijft een groot probleem en ondanks de ernst lijkt het onderop de stapel van de overheid te belanden. Het Nederlandse onderwijs kwam namelijk in 2022 al 10.000 leraren tekort. Vandaag organiseert de Stichting van het Onderwijs een debat tussen potentiële Kamerleden, maar de kopstukken besteden nauwelijks aandacht aan dit onderwerp. Thijs Roovers van de Algemene Onderwijsbond, en aspirant-docenten trainer Arend-Jan Zwarteveen, verkennen de mogelijke oplossingen voor het probleem in De Nieuws BV.
Video niet beschikbaar
Er is te weinig aandacht voor het lerarentekort, vindt Roovers, en niet alleen in de verkiezingscampagnes van het moment. "Wij zien echt heel weinig aandacht voor het onderwijs in het algemeen", zegt hij. Hij vindt dat zowel de politiek als de media het niet genoeg ter sprake brengen. Terwijl het lerarentekort 'ongelofelijke consequenties' gaat hebben voor onze maatschappij, aldus Roovers. Zwarteveen is het met hem eens: "Ik vind het beschamend, want het is heel belangrijk dat we echt wat gaan doen, maar uiteindelijk doen we heel weinig."
Zij-instromers
De inzet van zij-instromers wordt veelal gezien als een oplossing voor het tekort aan leraren. Dat zijn mensen die eerst in een andere branche actief waren voordat zij het onderwijs ingingen. Deze zij-instromers zijn heel belangrijk, vindt Roovers. "Elk persoon in Nederland die het onderwijs in wil heten we van harte welkom, maar die moeten ook echt een rode loper zien als ze zeggen dat zij het onderwijs in willen", zegt hij. Roovers is zelf van oorsprong ook een zij-instromer. Wel benadrukt hij dat de inzet van zij-instromers niet de enige oplossing is waar naar gekeken moet worden. "Het gaat wat ons betreft om een deltaplan aan oplossingen. Als je het echt wil oplossen vraagt het een heel andere aanpak, waarvan dit een onderdeel is."
Onderwijs is niet voor iedereen
Zwarteveen traint mensen die een stap naar het onderwijs overwegen. Tijdens deze training komen de deelnemers erachter of het 'zij-instromen' bij hen past, aldus Zwarteveen. "Niet iedereen moet het doen. Het is een fantastisch beroep, maar niet voor iedereen", zegt hij. De aspirant-docenten trainer maakt vaak genoeg mee dat mensen er toch achter komen dat het onderwijs geen juiste stap voor hen is. "Als mens ervaar je dat het niet alleen om het vak gaat, maar vooral om de doelgroep. Als je ontdekt dat dat niet in jou zit, moet je die stap ernstig overwegen."
Een kwart van de zij-instromers stopt uiteindelijk binnen twee jaar. "Een van de redenen is dat mensen zich niet oriënteren, verkeerde verwachtingen hebben, en soms een roze wolk", zegt Zwarteveen. Ze onderschatten het onderwijs, vindt hij.
Professionele begeleiding
Roovers denkt dat het heel belangrijk is om de zij-instromers professioneel te begeleiden. "Zijn het nou zij-instromers of zijn het onbevoegden?", vraagt Roovers zich af. Iemand zou, volgens hem, onbevoegd zijn wanneer hij zijn diploma nog niet heeft gehaald voor het vak leerkracht. Roovers vindt een diploma een van de enige objectieve maatstaven om mee te meten of iemand bekwaam is om een leerkracht te zijn. "Mensen worden nu plat gezegd van straat geplukt en voor een klas gezet."
Daar is Zwarteveen het niet helemaal mee eens. Hij vindt dat het logisch is dat mensen 'onbevoegd' zijn, en dat zij het vak leren met ervaring. Wel vindt hij, net als Roovers, dat dit onder de juiste begeleiding zou moeten gebeuren. Roovers denkt dat het zelfs schadelijk kan zijn als er een onbevoegde leerkracht voor een klas staat, zonder begeleiding. "Je ziet dat kinderen niveaus lager uitstromen dan waar ze eigenlijk toe in staat zouden kunnen zijn", zegt hij.