Digitale cadeaus: 'Leuk, maar wees waakzaam voor cybercriminaliteit'

"Het is heel leuk en leerzaam speelgoed, maar het is wel belangrijk om je goed te verdiepen in de voorwaarden en veiligheid voordat je ermee aan de slag gaat", zegt Mark Beunk van Kaspersky in Stax&Toine.

Gevoelig voor cybercriminelen

Alle cadeaus die op een of andere manier verbinding maken via bluetooth of internet zijn gevoelig voor cybercriminaliteit. Neem bijvoorbeeld een teddybeer met microfoon en speaker. "Het kan zijn dat die microfoon nooit uitgaat en altijd meeluistert. Dan worden geluidsfragmenten opgenomen en kan de fabrikant gewoon meeluisteren."

Een ander voorbeeld is een digitale camera. Via de camera worden beelden verzameld die wellicht automatisch naar de cloud worden geüpload. Heel handig dat op die manier je bestanden worden opgeslagen, maar hoe goed is de cloud eigenlijk beveiligd? Beunk: "Als die foto's in verkeerde handen terechtkomen, kan het zijn dat criminelen er mee aan de haal gaan en die foto's van jouw kind doorverkopen aan schimmige websites."

'Lees de handleiding en de veiligheidsinstellingen'

Digitaal speelgoed en gadgets zijn prachtige cadeaus, maar kunnen dus ook risico's met zich meebrengen. Bijna vier op de tien ouders verdiepen zich niet in de cyberveiligheid van het digitale cadeau dat zij aan hun kind geven.

Het lezen van de handleiding en het doornemen van de veiligheidsinstellingen van het cadeau laten zij achterwege of laten het kind daar zelf mee aan de slag gaan. Hoe ouder het kind, hoe minder we er ons mee bemoeien. Kinderen tussen de dertien en zestien jaar worden het minst begeleid.

Hoe kan je hier als ouder beter mee omgaan?

Beunk adviseert ouders om het gesprek aan te gaan met je kinderen. "Geef aan je kind mee dat het belangrijk is om over de veiligheid na te denken. Kijk bijvoorbeeld goed naar de privacy settings in de app. Daar kun je precies terugvinden welke informatie de app precies verzameld en het zo aanpassen dat je zelf bepaalt welke informatie je wel of niet doorgeeft."

Probeer dus wat meer bewustheid te creëren bij je kind en kijk wat vaker mee over de schouder of neem even samen de handleiding en privacy settings door.

Hoe zorg je er als ouder voor dat het leuke cadeau geen gevaar wordt?

Zodra een apparaat verbinding met internet of bluetooth is, is het kwetsbaar voor cybercriminelen. "Accepteer nooit zomaar de privacyvoorwaarden, maar lees ze altijd eerst goed door."

Daarnaast is het volgens Beunk verstandig om regelmatig het wachtwoord van je wifi te veranderen. "Verander altijd het standaard wachtwoord dat wordt meegeleverd en eventueel ook de standaard gebruikersnaam."

Kaspersky heeft nog een aantal belangrijk tips voor ons op een rij gezet:

• Update de software. Stel software updates niet uit en zorg dat je slimme apparaat altijd over de laatste updates beschikt. Tijdens deze updates worden eventuele gaten in de beveiliging gedicht.
• Controleer de dataverzameling. Veel instellingen staan standaard zo ingesteld dat er gegevens verzameld en gedeeld mogen worden. Schakel dit uit bij de beveiligings- en privacy-instellingen.
• Veilig wifi-netwerk. Verbind digitale apparaten alleen met goed beveiligde wifi-netwerken en bijvoorbeeld niet met openbare netwerken.
• Check welke verbindingsmogelijkheden het digitale apparaat heeft. Zo is naast wifi, ook bluetooth een potentiële kwetsbaarheid. Beveilig alle mogelijke connecties met een sterk wachtwoord of een pincode.
• Bekijk welke informatie een kind deelt. Monitor het gebruik van het apparaat door je kind, met bijvoorbeeld een ouder-applicatie. Dit geeft een beeld van de interactie die kind en apparaat met elkaar hebben en of dit veilig is.
• Uit is uit. Als een digitaal apparaat niet meer gebruikt wordt, controleer dan of de microfoon en/of camera ook daadwerkelijk uitstaan.

Stax&Toine

Het middagmagazine Stax&Toine hoor je van maandag tot en met donderdag tussen 14.00 en 16.00 uur. Dionne Stax en Toine van Peperstraten nemen de luisteraar op een ontspannen eigenzinnige manier mee door het nieuws van de dag en spreken met gasten die iets bijzonders gaan doen. Muziek en lifestyle spelen een belangrijke rol in het programma.