Duizenden de dupe door verdwijnen cannabisolie uit zorgverzekering

Cannabisolie, of wietolie, is een medicijn dat gebruikt wordt door 5000 mensen die lijden aan chronische pijn. Het medicijn, dat 45.000 keer per jaar wordt uitgegeven, is alleen op doktersrecept verkrijgbaar en zat vorig jaar nog in de zorgverzekering. Vanaf 1 januari 2017 wordt het medicijn niet meer vergoed. Patiënten die het medicijn gebruiken draaien nu zelf op voor de kosten van meer dan €2000 per jaar.

Hoe werkt cannabisolie?

Medicinale cannabis wordt gebruikt door mensen met rugpijn en reuma, maar ook mensen met psychische of psychosomatische klachten ervaren verlichting als zij het middel gebruiken. Zij ervaren vrijwel geen bijwerkingen. Cannabisolie wordt via druppels onder de tong gebruikt.

'Werking niet wetenschappelijk bewezen'

Het Zorginstituut Nederland adviseert minister Edith Schippers van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over de kwaliteit, toegang en betaalbaarheid van het basispakket. Zij stelt dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is dat het gebruik van medicinale cannabis bij bepaalde aandoeningen werkzaam, effectief en veilig is. Die beoordeling is al in 2003 gemaakt en sinds dat jaar zit het medicijn niet in het basispakket. Medicinale cannabis kan niet kan worden beschouwd als rationele farmacotherapie en daarom valt het niet in het basispakket van de Zorgverzekeringswet.

Vergoeding verschilt per verzekeraar

Het Zorginstituut heeft begin 2016 wel een check van wetenschappelijke publicaties over medicinale cannabis gedaan. Aangezien het wetenschappelijk bewijs niet wezenlijk is verbeterd, heeft het Zorginstituut haar bestaande standpunt herbevestigd. Enkele zorgverzekeraars vergoedden medicinale cannabis wel tot 1 januari 2017. Dat komt omdat zij dat voor eigen rekening of in de aanvullende verzekering deden.

Overheidsinstanties spreken elkaar tegen

Het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) is een zelfstandig onderdeel van het ministerie van VWS. Zij stellen in hun brochure voor patiënten dat er 'voldoende wetenschappelijke gegevens beschikbaar zijn die aantonen dat cannabis werkt'. Volgens het BMC zou medicinale cannabis werken bij onder meer pijn, spierkrampen en spiertrekkingen bij ruggenmergschade of MS. Ook patiënten met chronische pijn zouden baat hebben bij dit medicijn. Bekijk hier de hele lijst. Het vreemde is dus dat enerzijds het Zorginstituut stelt dat er onvoldoende wetenschappelijk bewijs is terwijl het Bureau Medicinale Cannabis stelt dat het er wel voldoende wetenschappelijke gegevens beschikbaar zijn. Beide organisaties zijn overheidsinstanties.

Zilveren Kruis stopt met vergoeden

Zorgverzekeraar Zilveren Kruis heeft rond de 900 verzekerden die gebruik maken van medicinale cannabis en daarvoor ook een vergoeding kregen tot 1 januari 2017. Verzekerden die al een toezegging voor vergoeding hebben vallen onder de nieuwe coulanceregeling die tot 1 juli 2017 geldt. 'De werking van cannabis staat al langere tijd ter discussie. Uit dit onderzoek komt dat de werking van medicinale cannabis niet voldoende gebleken is en heeft ons doen besluiten per 1 januari jongstleden medicinale cannabis niet meer te vergoeden', aldus een woordvoerder van Zilveren Kruis.

'Partijen moeten om de tafel'

Lisette Wijnkoop is farmaceutisch deskundige en gespecialiseerd in cannabis. Zij vindt dat de discussie omtrent de waarde van dit wetenschappelijk onderzoek anders uitgelegd kan worden. Ze verbaast zich over de uitleg van het ministerie en vindt dat het Zorginstituut Nederland en het Bureau Medicinale Cannabis om de tafel moeten gaan zitten.

Coulanceregeling bij ONVZ dubbel zo lang

ONVZ, een andere verzekeraar, heeft ook verzekerden die cannabisolie gebruiken. Het gaat hierbij om ongeveer honderd mensen. De coulanceregeling bij ONVZ is een half jaar langer dan bij Zilveren Kruis, namelijk tot 31 december 2017. ONVZ merkt wel op dat de bekendmaking door het ministerie afgelopen december vrij laat is geweest. Voor de zorgverzekeraar is het niet mogelijk geweest om het medicijn op een andere manier mee te nemen in de verzekering.

'We kunnen het niet betalen'

Rob Wilcke en Ben van der Horst gebruiken cannabisolie ten behoeve van pijnbestrijding. De kosten voor hun medicatie werden tot op heden vergoed vanuit de aanvullende verzekering bij Zilveren Kruis. Dit jaar vallen ze allebei nog tot 1 juli 2017 onder de coulanceregeling van Zilveren Kruis. Daarna moeten ze zelf de rekening betalen. De kosten voor cannabisolie bedragen in hun geval ongeveer 180 euro per maand. Op jaarbasis gaat het dan om een bedrag van 2160 euro. Mevrouw Wilcke geeft aan dat zij dit niet kunnen betalen. 'We leven van een AOW. Ik vrees dat mijn man in een hele andere situatie terechtkomt. Mijn man heeft zijn rug versleten, reuma, heeft blaaskanker en een hoge bloeddruk. Door de cannabisolie is de bloeddruk verlaagd.' Wil van der Horst is de vrouw van Ben van der Horst. Ben heeft een scheve ruggengraat, littekens van brandwonden en heeft last van depressies. Wil van der Horst: 'Zijn reguliere antidepressiva is met de helft afgenomen dankzij de cannabisolie.' De familie Van der Horst maakt zich zorgen over alternatieven, zoals morfine. Zij zijn bang voor de bijwerkingen. 'Een ander alternatief is dat we naar een pijnbestrijdingskliniek moeten vanaf 1 juli, maar dat kost veel meer tijd en moeite. Waarschijnlijk is het ook duurder.'

Reageren? Dat kan onder dit artikel op Radar of plaats een reactie op onze Facebookpagina. Dit artikel in je mailbox? Meld je dan aan voor onze gratis nieuwsbrief.