Arbeidsmigranten zijn hard nodig, maar huisvestingskwestie vraagt om landelijk beleid

Guus Cox is de derde generatie in het familiebedrijf Cox Aardbeien. Samen met zijn vader leidt hij het bedrijf, dat 120 arbeidsmigranten in dienst heeft. Op het terrein staan negentien huisjes waar de arbeidsmigranten worden gehuisvest.

De eerste

Cox herinnert zich de eerste arbeidsmigrant binnen zijn bedrijf nog goed. "Dat was na de val van de Muur. Toen was er echt een tijd dat mensen uit Oost-Europa hier eigenlijk uit armoede kwamen aanbellen, en langs de deuren gingen voor werk", vertelt hij. "Wij waren in die tijd onbekend om te werken met andere nationaliteiten. Er was een grote taalbarrière en er was niks gefaciliteerd."

'Ze willen werken'

Inmiddels is er een grote stap gemaakt met de facilitering van huisvesting bij het bedrijf. En dat was nodig, door de toename in het aantal internationale medewerkers. "Je ziet in het huidige tijdperk de welvaart stijgen. Vaak zijn mensen goed geschoold. Dat maakt dat het veranderd is", zegt Cox. Zijn bedrijf is afhankelijk van flexwerkers, en neemt vooral Oost-Europeanen in dienst. "Ik heb het idee dat de Oost-Europeanen toch dicht bij de westerse cultuur staan. En een beetje onze normen en waarden kennen. Ze willen werken, dat is voor ons heel belangrijk."

Zorgtaak

Volgens Cox heb je ook een zorgtaak als werkgever. "We hebben wel eens meegemaakt dat mensen hier aankwamen en dat ze na een uur de afstandsbediening terug kwamen brengen onder de veronderstelling dat ze voor de tv moesten betalen." De focus bij zijn bedrijf ligt op goede huisvesting en communicatie. Zo zijn er een aantal Pools sprekende werknemers op kantoor, waar werknemers met vragen terecht kunnen.

Gouden bergen

Toch is het niet zo geregeld bij elk bedrijf. "Er zijn ook plekken die zich onder de radar afspelen, waar wij geen zicht op hebben", vertelt Wim de Schryver, wethouder van de gemeente Venray. "Daar worden arbeidsmigranten naar Nederland gelokt, onder voorwendselen van gouden bergen, van mooie huisvesting. Maar dan komen ze hier aan en moeten ze uren maken die echt niet menselijk zijn, en voldoet de huisvesting echt niet aan de normen."

"Als ze klagen wordt het paspoort afgepakt en vinden wij ze de volgende dag terug op een plein waar ze ronddwalen en geen zingeving hebben." De wethouder waarschuwt voor een waterbed effect. "Als je het bij de ene gemeente niet regelt, dan gaan de ontwikkelingen zich natuurlijk gewoon doorzetten in de omgeving." Landelijk beleid is daarom essentieel.

Cox herkent de verhalen uit de omgeving. "Je hoort wel verhalen, daar schrik je wel van. Maar we hebben goed beleid op ons bedrijf, en communicatie vind ik het belangrijkst. Open en eerlijk naar elkaar. En dat levert resultaat op. 70 procent van de werknemers keert terug. Dat geeft al een gevoel dat we op de goede weg zitten."