Weer meer cv-ketels verkocht, ondanks ambitie van aardgasvrij wonen

"De cijfers laten zien dat het niet vanzelf goed komt met de overstap naar aardgasvrij wonen", zegt Rob van Tilburg van Natuur en Milieu. "Alle mensen die nu een nieuwe ketel hebben aangeschaft, zitten nog vijftien jaar vast aan gas. Terwijl het kabinetsbeleid erop is gericht om stapsgewijs huizen aardgasvrij te maken."

Gasmonitor

In de Gasmonitor, opgesteld door Natuur en Milieu met behulp van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat, is gekeken naar de verkoopcijfers van alle warmtetechnieken, zoals hr-ketels, warmtepompen, zonneboilers en pelletkachels. Sinds 2016 nam het aantal verkochte cv-ketels elk jaar toe, maar vorig jaar was de stijging het sterkst.

Op dit moment is 91 procent van alle bijna 8 miljoen huizen aangesloten op aardgas. Vanaf volgend jaar is het de bedoeling dat de eerste bestaande huizen van het aardgas afgehaald worden, tot in totaal 1,5 miljoen woningen in 2030.

Meer warmtepompen verkocht

Eerder deze week bleek al dat het voor een deel van de huiseigenaren nauwelijks haalbaar is om een investering in een duurzamer huis terug te verdienen, op zonnepanelen na. Toch zijn er vorig jaar relatief veel warmtepompen verkocht. Met 45.000 waren het er 25 procent meer dan in 2018.

Onbekend is hoeveel hybride warmtepompen er verkocht zijn. Zo'n installatie bestaat uit een warmtepomp in combinatie met een hr-ketel die alleen op koude dagen het huis verwarmt. Verder groeide het aantal aansluitingen op een warmtenet met 3,5 procent tot boven de 400.000.

Hoe moeizaam het aardgasvrij maken van verwarming ook verloopt, in de keuken gaat de transitie een stuk sneller. Van alle mensen die vorig jaar een nieuw kooktoestel kochten, koos 82 procent voor een elektrische kookplaat, vooral inductie.

HR-ketel

Een HR-ketel stoot CO2 uit. Cijfers over het gemiddelde aardgasverbruik vorig jaar zijn nog niet bekend. In 2018 verbruikte een gemiddelde woning in Nederland 1270 kubieke meter aardgas. Dit leidde tot een uitstoot van 2270 kilo CO2. Volgens Natuur en Milieu komt dat overeen met het rijden van ruim 11.000 km in een gemiddelde benzineauto.

Techniek Nederland, de brancheorganisatie van installateurs, zegt dat een stijging van de verkoop van cv-ketels prima kan samengaan met verduurzamingsmaatregelen. Niet alleen omdat een nieuwe ketel zuiniger is dan eentje van bijvoorbeeld twintig jaar oud, maar ook omdat de combinatie van een cv-ketel met een hybride warmtepomp steeds populairder wordt.

De Nederlandse Verwarmingsindustrie (NVI) is niet verbaasd over de jongste cijfers, zegt secretaris Walid Atmar. "Cv-ketels zijn nou eenmaal heel efficiënt. Als je die wilt vervangen, komt er vaak veel bij kijken en het vergt een investering. Een woning moet goed geïsoleerd zijn en er moeten vaak aanpassingen plaatsvinden aan radiatoren en leidingen."

De NVI is voorstander van verduurzaming, maar vindt dat alle opties opengehouden moeten worden. "Als je eenmaal gasleidingen hebt weggehaald, is het heel moeilijk om ze weer terug te leggen. Een hybride verwarmingssysteem is dé opvolger van de cv-ketel, in combinatie met energiebesparende maatregelen en straks groen gas of waterstof."

Belasting op aardgas fors omhoog

Maar Rob van Tilburg van Natuur en Milieu vindt dit standpunt achterhaald. Groen gas en waterstof zullen in de toekomst bij lange na niet voldoende beschikbaar zijn om grootschalig woningen mee te kunnen verwarmen, denkt hij.

Om toch de gewenste omslag te krijgen, pleit Natuur en Milieu voor een veel forsere belastingverhoging op aardgas. Het kabinet wil een geleidelijke verhoging van 10 cent per kuub. Maar die verhoging zou volgens het Planbureau voor de Leefomgeving flink hoger moeten zijn, voordat bijvoorbeeld mensen in een standaard rijtjeshuis besluiten tot een alternatief voor de cv-ketel.

Natuur en Milieu vindt dat er ook meer subsidie moet komen voor alternatieve verwarmingsmethoden en dat steviger moet worden ingezet op isolatie. "Vorig jaar zat er 160 miljoen euro in het subsidiepotje. Maar er was voor bijna 250 miljoen aangevraagd, door particulieren en bedrijven", zegt Van Tilburg. "Dit geeft aan dat een grote groep mensen best wel wil."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.