Column Dolf Jansen | Eerlijk gezegd

De toon op de site is positief, de meeste afgebeelde kippenboeren hebben een grote glimlach en een overgroot deel van de realiteit ontbreekt. Dan heb ik het bijvoorbeeld over de onwaarschijnlijke hoeveelheden voer die nodig zijn om de ruim 1,1 miljoen ton kip die we in dit land jaarlijks produceren bij elkaar te krijgen. Voer waarvoor zoals u wellicht weet delen van Brazilie in een angstaanjagend hoog tempo ontbost worden. Maar, zegt de pluimveesector, het gaat om soya volgens de soy sourcing guidelines. Dus dat moet toch oke zijn. Nou, zeg ik dan, na me even ingelezen te hebben, eigenlijk niet: die soy sourcing guidelines zijn bedacht door de Europese veevoer-industrie, en zeggen niet meer dan dat de soya niet illegaal mag zijn. En dat betekent, in goed Europees, fuck all.

Ik ben niet tegen kippenboeren, ik ben niet tegen het zo nu en dan eten van een stukje kip als u dat echt wlt, maar waarom alles verborgen, verdraaid en weggemasserd dient te worden begrijp ik echt niet.

Het is helaas zo dat bijna alle kleren die we kopen goedkoop zijn, met een erin geramde uitstraling van vrolijk, jong, trendy en kleurrijk, terwijl ze alleen maar zo goedkoop zijn omdat ze gemaakt worden op plekken waar vrouwenrechten net zo belangrijk zijn als brandveiligheid en een enigszins redelijk inkomen, namelijk volstrekt onbelangrijk.

Het is helaas zo dat elke vliegreis die we maken en elke auto die we gebruiken schadelijk is voor luchtkwaliteit en het klimaat een douw in de verkeerde richting geeft. En ja, zeker, ook de auto-industrie heeft normen en regels, maar het deel daarvan dat ze niet zelf bedacht hebben overtreden ze met speciaal daarvoor bedachte software, dus mijn vertrouwen daarin is net zo groot als mijn vertrouwen dat Kensington ooit nog een liedje gaat maken zonder wooohoooh wohohooooooh.

En de vliegmaatschappijen en prijsvechters zeggen op vrij hoge toon dat ze niets meer doen dan leveren wat de consument wil, en dat het een schande is dat Schiphol hen niet die ruimte geeft. En de combinatie Schiphol en normen kunt u vast zelf wel maken, op deze vroege zondagochtend.

Nog een voorbeeld: naar-ik-aanneem-regeringspartij CDA weigert al decennia om anders naar de hele agrarische sector te kijken dan een combinatie van economische motor en licht-bemeste hoekstenen van de samenleving, wat het debat en mogelijke oplossingen die voor boeren redelijk zijn en de wereld waarin we leven niet verder vernietigen echt een stuk lastiger maakt.

En toen dacht ik: waarom wordt gedacht dat wij de waarheid niet aankunnen? Waarom wordt alles wat feitelijk gaande is – in die sector, in de kleding, in bijna alle delen van onze consumptiemaatschappij – achter glimmende plaatjes en uber-vrolijke commercials weggestopt, door lobbyisten genegeerd, door betaalde wetenschappers in rapporten ontkracht en door marketeers omgedraaid…waarom is dat?

We hoeven echt niet elke dag het volledige leed van de volledige wereld op onze schouders mee te torsen, maar waarom worden we als consument, als betrokkene, als kijker en lezer en luisteraar, niet serieus genomen?! Want dat is het volgens mij. Door te doen alsof het crescendo gaat in de Nederlandse pluimveesector (en de rest van de vlees-industrie, en de zuivel), door te doen alsof het normaal en haalbaar is drie, vier keer per jaar te vliegen, door te doen alsof auto’s echt best betrekkelijk weinig uitstoten, door te doen alsof worden wij genaaid en getild. Om over onze kinderen en kleinkinderen nog maar te zwijgen. Nou doe ik dat graag, zwijgen over mijn kinderen, omdat ik mijn ogen uit mijn kop schaam, maar u begrijpt denk ik wat ik bedoel.

Volgens mij is het altijd beter te weten wat er echt aan de hand is, en je gedrag en keuzes daarlangs te leggen, dan te geloven in bedachte normen, verdraaide keurmerken en marketing-gelul met glimlachende modellen. Elk STER-blok dat u ziet, elke promo-site van welke sector dan ook, bijna elke advertentie in de krant betekent dat u maar een klein deeltje van de werkelijkheid ziet en hoort. Ik denk dat dat schandelijk is, en jammer, en onnodig. Wij kunnen wel wat aan, geloof ik.

En nu ga ik weer even Nepluvi smeren.

Fijne zondag!