Kan later vaccineren ook voordelen hebben?

"Ik vind het opvallend dat we later beginnen, maar ik vraag me ook af of die ene extra week nu zo belangrijk is. Het gaat erom of we over een tijd echt met elkaar op gang zijn, dus is het belangrijker om over een maand te kijken of we gewoon bij zijn", zei Roland Pierik, rechtsfilosoof aan de Universiteit van Amsterdam en lid van de commissie vaccinatie van de Gezondheidsraad, in NOS Met het Oog op Morgen. Die Gezondheidsraad gaf advies aan het kabinet over de vaccinatiestrategie.

Wie eerst?

Terwijl Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care, en Ernst Kuipers van het Landelijk Netwerk Acute Zorg oproepen om de eerste vaccins naar de ziekenhuizen te sturen, lijkt dat vooralsnog niet de strategie te worden. De Gezondheidsraad adviseert namelijk eerst de ouderen te vaccineren. Daar is Pierik het mee eens: "Het gaat om een vaccinatieprogramma en bij een vaccinatieprogramma moet je primair kijken naar de meest kwetsbare groepen. Dat zijn de ouderen en dus moet je je daar vooral op richten. Oudere mensen sterven veel meer aan deze ziekte dan jongere en ze worden veel zieker."

Toch zijn er volgens Pierik uitzonderingen mogelijk: "De overheid kán voor de strategie kiezen om het verplegend personeel eerst te vaccineren, de Gezondheidsraad heeft die strategie ook uitgezet. Als er echt een uitbraak is, dan kan het zijn dat je een aantal vaccins aan die groep geeft, maar uiteindelijk moet je wel eerst de meest kwetsbare mensen vaccineren."

Op het verkeerde paard gewed

Terwijl onze buurlanden de eerste inwoners al hebben gevaccineerd, wachten we hier vol ongeduld op het eerste prikje. Dat ligt er volgens Pierik aan dat we op het verkeerde paard hebben gewed: "Ik denk dat het probleem in Nederland is - meer dan in andere landen - dat we te lang hebben ingezet op het vaccin van de universiteit van Oxford en farmaceut AstraZeneca, waarvoor je die koeling niet nodig had. Ze hebben daar heel hard op ingezet en pas op het allerlaatste bleek dat dat vaccin nu pas komt. Ze moesten dus ineens omschakelen naar het Pfizer/BioNTech vaccin. En dat werkte niet voor de primaire doelgroep voor de vaccinatiestrategie: de ouderen. Want je kan dat hele koude vaccin niet zo makkelijk naar verpleeghuizen brengen."

"Je moet oppassen om niet met alle winden mee te waaien en toch durven vasthouden aan je eigen programma", vervolgt hij. "Ze willen volgende week beginnen, wat ik nog niet meteen zie gebeuren, maar zelfs als je dan begint duurt het even voor je het effect van die vaccins gaat zien. Dan ben je alweer een paar weken verder en kan het bijvoorbeeld goed zijn dat de druk er in de ziekenhuizen niet meer is."

Zijn er ook voordelen?

Maar kan het zo zijn dat onze late start ook zijn voordelen heeft? Dat is volgens Pierik mogelijk: "Bij deze vaccinatiestrategie kunnen we ervoor zorgen dat alles heel goed georganiseerd wordt. Er zullen heel wat vaccins komen, verschillende merken met verschillende strategieën. We moeten dus goed weten wie welk vaccin wanneer gekregen heeft." Stel dat er iets misgaat, dan moet je de afkomst van het vaccin kunnen achterhalen en daar gaat niet iedereen even nauwkeurig mee om, zegt Pierik: "In Engeland en Amerika, waar ze heel vroeg begonnen zijn, is die registratie niet op orde. Als we die extra tijd nodig hebben om die registratie wel goed op orde te hebben, dan vind ik het echt de moeite om wat langer te wachten. Al had ik zelf natuurlijk ook liever gehad dat het eerder begon."

Symboliek

Toch snapt hij ook wel dat veel landen kiezen voor die eerste symbolische vaccinaties: "Ik zie ook wel het symbolische deel van deze discussie, dat hadden we ook kunnen doen. Ik snap dat sommige mensen ervan balen dat de overheid onvoldoende communiceert over wat ze gaan doen. Maar deze regering heeft echt een ramp van jewelste over zich heen gekregen, loopt steeds achter de feiten aan omdat het zo'n groot ding is. Dan snap ik wel dat er zaken misgaan."

Download de NPO Radio 1-app

Met onze app mis je niks. Of het nou gaat om nieuws uit binnen- en buitenland, sport, tech of cultuur; met de NPO Radio 1-app ben je altijd op de hoogte. Download 'm hier voor iOS en hier voor Android.