Pesten op de werkvloer: 'Er werd geroddeld en verteld dat ik stonk'

Laura Willemse, voorzitter van Stichting Pesten op de Werkvloer in Stax&Toine: "Het is pesten als steeds dezelfde persoon het doelwit is en het structureel gebeurt."

Wie daar alles over weet is Carmen de Wit. Zij werkte als baliemedewerkster op een middelbare school en werd een jaar lang gepest door onder andere haar directe collega. Er gaan roddels, er wordt verteld dat ze stinkt en belangrijke informatie wordt bewust achtergehouden.

Mede door de stress van het pestgedrag krijgt ze een TIA. De directie grijpt niet in. Sterker nog, haar contract wordt niet verlengd.

Plagen of pesten?

Laura Willemse, voorzitter van Stichting Pesten op de Werkvloer. "Het is pesten als steeds dezelfde persoon het doelwit is. Pesten is echt structureel en moeilijk te stoppen. Daar zit een ander doel en andere intentie achter dan bij plagen."

Denk aan roddelen, iemand buitensluiten, bespotten of iemand het werk heel moeilijk maken. Dit zijn allemaal voorbeelden van pestgedrag. Zo werd bij De Wit bewust niet verteld dat de moeder van een leerling overleden was, zodat zij voor het blok werd gezet toen een nabestaande haar belde.

'Kort daarna volgde een exitgesprek'

De Wit trok aan de bel bij haar arboarts, waar ze ook naartoe ging vanwege haar TIA. Ze vertelde over het pestgedrag en kreeg als advies om met de directie in gesprek te gaan. Aangezien de directie aangaf graag te willen weten wat er speelde en zij De Wit lieten weten haar verhaal in vertrouwen te kunnen vertellen, ging ze het gesprek aan.

Zodra De Wit vertelt over het pestgedrag, wordt ze onderbroken. Ze mocht niet zomaar achter iemands rug om praten, dus moest de pester erbij worden gehaald. Aangezien een van de directieleden een goede band met de pester had, voelde De Wit zich totaal onveilig.

Kort daarna volgt een onverwacht functioneringsgesprek. Dat blijkt een exitgesprek. De reden? Niet omdat ze haar taken niet goed verricht, maar omdat ze volgend jaar niet meer met haar willen samenwerken.

Wat is het moment om in te grijpen en hoe doe je dat?

"Je onderbuik geeft vaak aan wat de ander zijn intentie is. Voel je in je onderbuik dat het niet goed zit en denk je na over wat je moet doen of hoe je moet reageren? Dan gaat iemand over jouw normen en waarden heen en dat is het moment om het bespreekbaar te maken", zegt Willemse.

Veel mensen zijn bang dat ze dan zeuren en laten het gaan. Dat is precies waar het fout gaat volgens Willemse. "Het gedrag van de ander wordt vaak steeds erger, het gaat steeds verder waardoor jij steeds onzekerder wordt en minder krachtig bent om voor jezelf op te komen."

"Het belangrijkste is het besef dat pesten iets is wat niet aan jou ligt, maar aan het gedrag van de dader. Je moet het wel bespreekbaar maken", zegt Willemse. "Probeer het bij je leidinggevende of bij een collega die je vertrouwt."

De pester moet zijn of haar gedrag aanpassen

Willemse: "Jij moet het probleem aan de kaak stellen, maar de pester vertoont het gedrag. Omdat je onzeker wordt, denk je dat het aan jou ligt en dat jij er van alles aan kan doen, maar dat is niet zo. De dader moet zijn gedrag veranderen."

Vaak is niet alleen het slachtoffer die last heeft van het pestgedrag, maar is het een heel team. "Het doet veel met andermans werkgeluk", zegt Willemse. Het zal je dan ook zelden in je eentje lukken om het gedrag van de pester te veranderen.

Willemse: "Het is bewezen dat wanneer je het slachtoffer uit een team haalt, maar er verandert verder niks aan het gedrag, is er binnen twee maanden een nieuw slachtoffer."

Wat kun je doen als collega?

De meest voorkomende vorm van pesten is isoleren en negeren. Dat zit in heel veel kleine dingen: iemand buitensluiten, niet meevragen of roddelen. "Als roddels altijd over dezelfde gaan, steeds negatiever worden en steeds meer over privé dingen gaan, dan weet je dat het gaat om pesten", zegt Willemse.

"Vaak weet de hele afdeling wie het pispaaltje is." Zie jij het als collega gebeuren? Dan kan jij ook de dader aanspreken. Willemse: "Praat niet voor het slachtoffer, maar laat weten wat jij voelt als je het ziet gebeuren. Vraag bijvoorbeeld: waarom zeg je zoiets? Ik zou het niet waarderen als je zoiets tegen mij zou zeggen."

Pesten is een probleem van ons allemaal, vindt Willemse. "Wanneer je met alle collega's over de angst heenstapt en iedereen in het team zich verantwoordelijk voelt, pas dan kun je pesten aanpakken. Dat heeft moed en inzicht nodig. Maar laat niemand hangen."

Denk jij aan zelfmoord of maak je je zorgen om iemand anders? Praat erover. Dat kan anoniem via de chat op www.113.nl of bel 113 (gebruikelijke telefoonkosten) of 0800-0113 (gratis). Zij staan alle dagen van de week, 24 uur per dag, voor jou klaar.

Reageren?

Dat kan op de website van Radar of plaats een reactie op onze Facebookpagina. Dit artikel en meer consumentennieuws in je mailbox? Meld je dan aan voor de gratis nieuwsbrief van Radar