Koloniale collecties worden nog veel te langzaam teruggegeven

Dat het niet opschiet, noemt Van Beurden 'heel jammer'. Want, zo legt hij uit: "die commissie kwam met een duidelijke boodschap en er zat vaart in. Toen viel het kabinet op de toeslagenaffaire en kwam het helemaal stil te liggen." Dit najaar gaat de speciale restitutiecommissie eindelijk van start. De museale wereld bereidt zich al volop voor, zegt Van Beurden. "De verenigde musea van wereldculturen hebben zelf al 114 Benin objecten gedefinieerd als roofkunst. Ze zijn ook met een hele grote Congo collectie bezig, daarvan zijn ze aan het uitzoeken hoe wij er eigenlijk aan komen."

Niet neokoloniaal gedragen

Als we roofkunst teruggeven aan de herkomstlanden in Azië en Afrika mogen we ons daarbij niet neokoloniaal gedragen, waarschuwde de commissie Goncalves. "Als je zegt dat het gejat is, dan zijn het hún objecten, en dan moet je hun ook laten bepalen hoe ze daar mee omgaan en onder welke voorwaarden ze het terug willen hebben", vertelt Van Beurden. "Een paar jaar geleden wilde een museum in Delft duizenden objecten aan Indonesië teruggeven totdat de Indonesiërs erachter kwamen dat het allemaal van inferieure kwaliteit was. Toen zeiden ze; daar zitten we helemaal niet op te wachten, hou je zooi maar."

Kunst

Als straks de commissie begint met het proces van teruggeven is het allerbelangrijkste dat het initiatief bij de herkomstlanden wordt gelegd. Van Beurden: "Indonesië is al begonnen met het opstellen van lijsten met objecten die prioriteit hebben om terug te keren. Wij bepalen dus niet de agenda, maar zij: dat is de kunst."