Verdwijnt de spontaniteit uit ons leven? 'Iedereen vult gretig z'n agenda'

Agenda

Volgens Völker is leven uit de agenda niet perse iets van deze tijd, ook vroeger was dit al het geval: "Plannen moest natuurlijk altijd al. Zelfs in het pre-industriële tijdperk al, met de seizoenen mee, met het licht van de dag. In de moderne samenleving is het doorgeschoten, we hebben allemaal volle agenda’s, we moeten zoeken naar gaatjes en houden enorm controle over ons leven." Volgens Völker speelt ook een andere component een rol bij het constant maar 'iets' moeten doen: "Het heeft iets te maken met status. Als je alle tijd hebt, dan is er eigenlijk iets raars aan de hand. Dan heb je eigenlijk niets te doen".

Invullen

En omdat iedereen z’n agenda vult, is er volgens Völker geen ontkomen aan: "Je kunt proberen er aan te ontsnappen, maar dan loop je dingen mis". De reserveringsdrang heeft volgens de stadssocioloog ook te maken met het enorme spectrum aan mogelijkheden waarmee je je vrije tijd kunt invullen: "Nog nooit was er zo veel aanbod. Om met die keuzes om te gaan en zoveel mogelijk te doen en je dag optimaal in te vullen, ga je plannen."

Leven uit de agenda is volgens Völker dodelijk voor spontaniteit: "Er komen minder toevallige ontmoetingen. Denk aan de corona-tijd, toen we alle ontmoetingen moesten plannen. We misten toen allemaal de toevallige dingen: even een praatje maken. Dat je eens iets meemaakt wat je niet zou verwachten. Of zomaar eens een café binnen wandelt wat je niet kent en dan opeens een heel leuk gesprek met de ober hebt."

Reserveringen

Toch zijn er genoeg restaurants die er heel bewust voor kiezen geen reserveringen aan te nemen. Zoals Café Sjiek in Maastricht. Robin Berber is eigenaar van het café en moet er niet aan denken om met een reserveringsboek onder zijn arm door het leven te moeten gaan: "Ik loop links en rechts misschien wel eens wat omzet mis, maar ik zou er knettergek van worden. Je komt bij vreemde mensen aan tafel, je ontmoet mensen, je hebt leuke gesprekken. Het heeft een heel andere dynamiek dan het overgereguleerde wat volgens mij is ontstaan na COVID. Het wordt minder leuk."

Levensfase

Voor iedereen met een bomvolle agenda; er is volgens Beate Völker hoop. "Het is een levensfase. Mensen die beide een baan hebben, kinderen en dan ook nog vrije tijd en vrienden: zij organiseren hun leven. En dat wordt natuurlijk minder wanneer je minder gaat werken en wanneer de kinderen de deur uit zijn." En tot die tijd zit er volgens Völker maar één ding op: "Plan ruimte: plan een middag, avond of weekend om te kijken waar je zelf zin in hebt".