Live in Vroege Vogels: uitreiking beste natuurboek 2017

Onverschillig of het een roman, dichtbundel, kinderboek of (semi-) wetenschappelijk werk is, zolang de natuur maar de hoofdrol speelt. Eén van de onderstaande vijf boeken zal zondag worden bekroond tot het beste natuurboek van het jaar, in alfabetische volgorde op de auteursnaam:

• Wilde apen, natuurbescherming in Nederland - Frank Berendse

• Dieren met toekomstplannen, slim vooruitkijken in de natuur - Frans van der Helm

• Veluwe, de Natuurgids - Dirk Hilbers

• De kinderen van de Nacht, over wolven en mensen – Dik van der Meulen

• Vogels op de cm2 - samengesteld door Peter Müller en Tom Loorij

Jan Wolkers Prijs

De prijs is genoemd naar schrijver, kunstenaar en natuurliefhebber Jan Wolkers en is een initiatief van het Wereld Natuur Fonds, de Volkskrant en Vroege Vogels. De auteur van het winnende boekt krijgt 5.000 euro en een unieke tekening van Siegfried Woldhek die de auteur of het boek vereeuwigt. De jury van de Jan Wolkers Prijs bestaat uit Allard Stapel (Wereld Natuur Fonds), Karina Wolkers, Jean-Pierre Geelen (de Volkskrant) en Anneke Naafs (Vroege Vogels).

Het is de vijfde keer dat de Jan Wolkers Prijs wordt uitgereikt. De eerste winnaar in 2013 was Simon van der Geest met het jeugdboek Spinder en in 2016 won De grutto van Albert Beintema.

Kasteel Oud-Poelgeest

Het kasteel zelf werd in de huidige stijl gebouwd rond 1640 en heeft door de eeuwen heen meerdere eigenaren gehad. Een beroemde bewoner van het kasteel was de Leidse professor Herman Boerhaave rond 1725. Hij plantte bijzondere bomen en gewassen op het landgoed en legde een kruidentuin aan.

Maar wie Oud-Poelgeest zegt, zegt natuurlijk Jan Wolkers die in Oegstgeest is geboren. Het landgoed speelde een belangrijke rol in zijn jeugd. Tijdens de laatste jaren van de Duitse bezetting doolde de jonge Jan Wolkers regelmatig met zijn schetsboek en schilderkistje door het bos van Oud-Poelgeest. Zo bracht hij de hele omgeving in beeld. Het schetsboek, dat hij als jongen van 17 en 18 daarmee vulde, is bewaard gebleven.

Het tillenbeest

Het kasteel speelt een belangrijke rol in een verhaal uit het debuut van Jan Wolkers, de bundel Serpentina’s petticoat uit 1961. In het verhaal Het tillenbeest steelt de hoofdfiguur uit een naburig kasteel een beeld, dat de sfinx voorstelt uit Sophocles' tragedie Koning Oedipus. Wolkers was geïnspireerd geraakt door de twee tillenbeesten van Oud-Poelgeest.

Het verhaal is behoorlijk autobiografisch, want Wolkers stal het beeld uit Kasteel Oud-Poelgeest. Een paar jaar geleden kwam het marmeren voorwerp via de zus van de overleden schrijver weer in handen van de stichting die het kasteel beheert.

Elke zondagochtend hoor je in Vroege Vogels op NPO Radio 1 nog meer over de natuur in Nederland en ver daarbuiten. Het programma wordt elke zondag uitgezonden tussen 7.00 en 10.00 uur.