Aandacht voor hersenletsel bij criminelen, maar 'geen vrijbrief voor crimineel gedrag'

Ze zou willen dat bijvoorbeeld een gedragsdeskundige 'sensitiever wordt voor wanneer ze moeten denken aan hersenletsel'. "Als er sprake is van plotselinge gedragsveranderingen bijvoorbeeld, of ze geheugenproblemen hebben of overspoeld raken door emoties", vertelt Kempes. "Dat kan reden zijn om een neuroloog in te schakelen, om te kijken naar hoe goed iemand cognitief functioneert en of er misschien hersenschade aan de orde is."

Kwetsbaarder

Want, vervolgt ze. "Dat is ook erg belangrijk voor de behandeling die wordt gegeven, om recidiven tegen te gaan." Dat houdt overigens niet in dat hersenletsel een vrijbrief is voor crimineel gedrag, benadrukt ze. "Hersenletsel maakt mensen kwetsbaarder: ze kunnen gedrag minder goed controleren en het kan gevolgen hebben voor de keuzevrijheid."

Daarnaast ziet ze ook dat mensen die veroordeeld zijn voor criminele zaken, vaker hersenletsel hebben. "Dat is in principe niet zo heel raar. Ze laten vaak erg risicovol gedrag zien, er wordt vaak drugs en drank gebruikt en ze zijn vaker dan gemiddeld betrokken bij een gevecht, een geval of een verkeersongeluk."

Tbs

"Het cognitief functioneren kan beïnvloed worden door hersenletsel", legt Kempes uit. "Dat maakt je in sommige situaties kwetsbaarder. Het kan zijn dat een gedragsdeskundige ziet dat de keuzevrijheid van een persoon beperkt is en dat iets de persoon niet kan worden toegerekend. Dat er geen straf aan de orde is, maar bijvoorbeeld eerder tbs."

Maar ook als er wel sprake is van hersenletsel, is er niet automatisch een verband met het misdrijf. "Als ze op het moment van het delict drugs of drank gebruikt hebben, is dat een eigen keuze. Of als ze met voorbedachten rade een brandstichting plannen, heeft het hersenletsel daar verder weinig invloed op."