Hebben Joden vertrouwen in nieuwe aanpak antisemitisme? 'Eerst zien, dan geloven'

Vanaf 2025 trekt het kabinet 4,5 miljoen euro uit voor de nieuwe strategie. Zo komt er een taskforce voor antisemitismebestrijding en wordt er gekeken naar de veiligheid van Joodse studenten op universiteiten en scholen en de veiligheid bij sit-ins op stations.

Ook wordt gekeken of de organisatie Samidoun verboden kan worden, wordt het strafbaar om terrorisme te verheerlijken en wordt onderzocht of het Nederlanderschap af genomen kan worden bij ernstige misdrijven met een ‘discriminatoir’ aspect.

‘Eerst zien’

"Ik ben tevreden over het plan, maar ik moet eerst nog zien dat de maatregelen ook worden uitgevoerd", zegt Aviva Witt. Daar is ze niet gerust op. Eerder stopte ze met gastlessen over de Tweede Wereldoorlog, omdat haar veiligheid niet meer werd gegarandeerd.

Gebeurtenissen zoals gedreigd worden om van de trap geduwd worden op een school, hebben diepe sporen bij haar na gelaten. Op dit moment is ze angstig om de straat op te gaan. "Het is voor mij genoeg als ik weer veilig naar buiten durf. Dat is als er weer vrede is."

‘Belangrijk dat het plan er is’

Het is belangrijk dat het plan er is, zegt Hans Weijel, vice-voorzitter van het Centraal Joods Overleg. Er zijn verschillende punten in het plan waar hij blij mee is, zoals maatregelen op universiteiten en scholen: "Jongetjes die Polak heten en geen idee hebben dat ze joods zijn, worden uitgemaakt voor vuile rotjood. Daar moet zeker een aantal dingen gebeuren.”

Kritiek op het pakket luidt dat veel plannen, zoals het verbieden van organisaties of beperken van gezichtsbedekende kleding bij demonstraties, al mogelijk zijn. Toch is Weijel blij met de concrete maatregelen. "Eerder kwamen de maatregelen maar niet. Maar dit kabinet heeft wel maatregelen genomen en ik ga ervanuit dat ze het gaan uitvoeren."

Grote focus op moslims

Ook Ronit Palache, publicist en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, is blij met de nieuwe strategie. Maar ze merkt wel op dat het kabinet hierbij een grote focus op moslims heeft: "Er wordt vaak de suggestie gewekt alsof antisemitisme uitsluitend uit islamitische kokers komt. Dat is niet zo, het probleem is breder."

Dat maakt dat ze ook moeite heeft met het plan: "Ik vind het lastig dat we ven een kabinet dat voortdurend andere mensen over één kam scheert, moeten verwachten dat ze tegengaan dat andere mensen weer over één kam worden geschoren."

Ze vindt het jammer dat het kabinet weinig moeite heeft gedaan om de boel te sussen na het geweld tegen Israëlische voetbalsupporters. "Het werd gebruikt om een debat op gang te hebben dat misschien wel erg welgevallig is voor de politieke agenda van bepaalde politieke partijen, maar niet per se de gemoedstoestand van de stad nou erg ten goede is gekomen."

Uit alle hoeken

"Bij de politiek gaan we dan ook niet de oplossing vinden", zegt Weijel, die ook ervaart dat antisemitisme uit alle hoeken komt. “We zullen het moeten doen als gewone burgers. Van de miljoen moslims in Nederland zijn er 990.000 goedwillende moslims die best willen praten.”

Ziet hij nog wat komen van die dialoog? Het móet ervan komen, zegt hij. "We kunnen het niet zonder dialoog. We kunnen toch niet zo vijandig tegenover elkaar blijven staan. Maar het laat onverlet dat het nodig is om deze maatregelen te nemen."